مدل OSI یک چارچوب شبکه ای برای تعریف و قرارگیری پروتکل ها در لایه های مختلف را تعریف می کند اینکه کنترل یک بسته اطلاعاتی بعد از خارج شدن از یک لایه به لایه بعدی سپرده می شود. امروزه این مدل مفهومی یا همان OSI ابزاری کارامد برای معرفی و آموزش لایه های شبکه می باشد. چرا که این مفهوم منطقی لایه های شبکه های کامپیوتری را به 7 لایه مجزا تقسیم بندی می کند. لایه های پایین تر با سیگنال های الکتریکی، بسته های باینری اطلاعات(فایل ها و پیغام هایی که به بسته های کوچکتر تقسیم بندی شده اند و بصورت باینری یا 0 و 1 در شبکه جریان پیدا کرده اند)، مسیر یابی و Routing این بسته های اطلاعاتی، همکاری می کنند و سطوح بالاتر با requests و responses در شبکه، representation داده ها، و پروتکل های شبکه را از دید کاربر مورد بررسی قرار می دهد.


مدل OSI در ابتدا به عنوان یک معماری استاندارد برای ساخت سیستم های شبکه ای در نظر گرفته شد و در واقع، بسیاری از تکنولوژی های محبوب شبکه امروز منعکس کننده طراحی لایه ای OSI هستند. و حالا این لایه ها(7 لایه) را با هم بررسی می کنیم.



لایه اول Physical Layer
در لایه 1، لایه فیزیکی در مدل OSI، مسئول انتقال نهایی داده های دیجیتال از Device فیزیکی دستگاه فرستنده (منبع) در رسانه های ارتباطی شبکه(مثلا کابل شبکه و سوئیچ) به ِDevice فیزیکی دستگاه دریافت کننده (مقصد) است. نمونه ای از دستگاه هایی که در این لایه قرار دارند عبارتنداز: Hub، Switch، کابل شبکه، کارت شبکه و Repeater ها می باشند.



لایه دوم Data Link Layer
هنگام دریافت اطلاعات از لایه Physical، لایه Data Link خطاهای انتقال فیزیکی را بررسی کرده و بیت ها را به فریم های داده منتقل می کند. لایه Data Link همچنین آدرس های فیزیکی یا MAC Address های دستگاه ها را هم برای شبکه های اترنت مدیریت کرده و دسترسی دستگاه های مختلف شبکه را به محیط فیزیکی کنترل می کند. پیچیده ترین لایه در مدل مفهومی OSI همین لایه Data Link است و به همین دلیل این لایه را به دو زیر لایه Media Access Control و Logical Link Control تقسیم می کنند.



لایه سوم Network Layer
لایه Network مفهوم مسیریابی را به لایه Data Link اضافه می کند. هنگامی که داده ها به لایه شبکه یا لایه Network می رسد، آدرس های منبع و مقصد موجود در هر Frame مورد بررسی قرار می گیرد تا مشخص شود که آیا داده ها به مقصد نهایی خود می رسند یا خیر(یعنی برای مقصد این بسته اطلاعاتی مسیری وجود دارد یا خیر). اگر داده ها به مقصد نهایی برسد، این لایه 3 داده ها را در Packet قرار داده و آنها را به لایه بالاتر خود یعنی Transport layer تحویل می دهد.
برای انجام کار Routing و مسیریابی، لایه شبکه یا Network Layer آدرس های منطقی(IP Address) دستگاه های مختلف شبکه را در خود ذخیره می کند لایه شبکه همچنین Map کردن IP Address به MAC Address را مدیریت می کند و در شبکه های IP این کار توسط پروتکل ARP انجام می شود.



لایه چهارم Transport Layer
لایه Transport اطلاعات را از طریق ارتباطات و اتصالات شبکه تحویل می دهد TCP رایج ترین نمونه پروتکل شبکه ای در Transport Layer است. پروتکل های مختلف Transport ممکن است از طیف وسیعی از قابلیت های اختیاری از جمله بهبود خطا، کنترل جریان و پشتیبانی برای انتقال مجدد را پشتیبانی کنند.



لایه پنجم Session Layer
لایه Session، جریان Event ها و رویدادها، شروع و گسستگی ارتباطات شبکه را مدیریت می کند.



لایه ششم Presentation Layer
لایه Presentation ساده ترین لایه در مدل OSI است. در لایه شش نحوه پردازش اطلاعات مانند: فرمت تبدیل، رمزنگاری و رمزگشایی(Encryption/Decryption) مورد نیاز برای لایه بالایی یا Application Layer را انجام می شود.



لایه هفتم Application layer
این لایه سرویس های شبکه را به کاربران شبکه ارائه می دهد. سرویس های شبکه معمولا پروتکل هایی هستند که با داده های کاربر کار می کنند.به عنوان مثال، در یک برنامه مرورگر وب، پروتکل HTTP اطلاعات مورد نیاز را برای ارسال و دریافت محتوای صفحات وب را بسته بندی می کند.