خوش آموز درخت تو گر بار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را


پرتابل چیست؟ - تفاوت برنامه های پرتابل Portable و نصبی

پرتابل چیست؟ - تفاوت برنامه های پرتابل Portable و نصبی
پرتابل (portable) هر چیزی است که به آسانی قابل حمل باشد. در زبان انگلیسی کلمۀ پرتابل (portable) را در مواردی به کار می برند که به وسیله ای کاربردی مانند موبایل اشاره کنند که دارای خصوصیت حمل و نقل آسان باشد. به طور خاص این واژه در دنیای دیجیتال و دنیای کامپیوتر هم بسیار کاربرد دارد، به سخت افزارهایی همچون فلش دیسک، هارد دیسک های بیرونی (اکسترنال)، حافظه های رم کوچک، موبایل، تبلت، دوربین های عکاسی، دوربین های فیلمبرداری قابل حمل، پاور بانک ها، لپ تاپ ها، ساعت های هوشمند، حتی ساعت های عقربه ای مچی و جیبی، و خلاصه هر وسیلۀ دیگری که به این شکل قابل حمل و نقل آسان باشد و بتوان در هر زمان و مکانی به سادگی از آن استفاده کرد در این دسته بندی می گنجد و واژۀ پرتابل را می توان در مورد آن بکار برد. در دنیای نرم افزارها نیز با اصطلاح برنامه های پرتابل (portable app) بسیار برخورد خواهید داشت، البته این واژه در مورد نرم افزارهای مرتبط با کامپیوترها و لپ تاپ ها بیشتر رواج دارد و بسیار به ندرت در مورد موبایل و تبلت مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامۀ این مقاله در مورد واژۀ پرتابل (portable) بیشتر خواهید دانست. همچنین اگر در این زمینه مشتاق یادگیری بیشتری باشید، مقالۀ نرم افزار پرتابل چیست، را نیز می توانید مطالعه کنید.


سخت افزار پرتابل چیست؟


در مقدمۀ مقاله لیستی از انواع سخت افزارهای پرتابل را بر شمردیم. در این جا قصد داریم در این باره اندکی بیشتر کنکاش کنیم. در دنیای سخت افزارها (خاصه در مورد سخت افزارهای مرتبط با کامپیوتر و لپ تاپ) واژۀ دستگاه های پرتابل (portable devices) بسیار رایج است و البته این تجهیزات بسیار هم کاربردی و سودمند می باشند. از جملۀ رایج ترین این دستگاه های پرتابل می توان به فلش دیسک ها اشاره کرد، فلش دیسک ها در واقع هارد دیسک های همراه هستند که گاهاً ظرفیتشان با هارد دیسک های اصلی نیز برابری می کند و حتی از آن پیشی نیز می گیرد. ضمن اینکه هارد دیسک های پرتابل زیادی هم وجود دارد که در ابعاد مختلف و گاهاً با ویژگی های بسیار عالی همچون ضد آب بودن، ضد ضربه بودن و ... ارائه می شوند که امنیت داده ها افزایش یابد. صحبت از امنیت که شد، بد نیست اشاره داشته باشیم که یکی از مزیت های افزودۀ این گونه هارد دیسک های همراه اینست که می توان با نرم افزارهای رمزگذاری داده های آن را رمزگذاری نمود تا حتی در صورت گم شدن، یا به سرقت رفتن، اطلاعات شما دست غمازان نیفتد. وقتی صحبت از رمز گذاری داده ها می شود نمی توان اشاره ای به نرم افزار VeraCrypt نکرد و از آن عبور کرد. اگر در این ارتباط مشتاق یادگیری بیشتر هستید، آموزش رمزنگاری و مراقبت از داده ها و فایل ها با استفاده از VeraCrypt که در سایت فرادرس انتشار یافته است را به شما پیشنهاد می کنم:


پرتابل چیست؟
در روزگاری نه چندان دور کامپیوترها وسعتی به بزرگی یک مزرعه را پر می کردند. در واقع اگر بخواهیم قیاسی بین رایانه های امروزی و آن دوران بیندازیم، هر چیزی که ما استفاده می کنیم، پرتابل محسوب خواهد شد. اما با این حال فناوری در این سطح متوقف نمی شود و روز به روز آنقدر تجهیزات کوچکتر و قابل حمل تر هم می شوند که رایانه های امروزی نام کامیپوتر رومیزی (desktop computer) به خود می گیرند. در ادامه به یکی دیگر از این سخت افزارهای پرتابل امروزی اشاره خواهیم داشت.

یکی دیگر از سخت افزارهای پرتابل که امروزه بسیار هم رواج پیدا کرده است و شرکت های کارآفرین زیادی در این حوزه فعالیت دارند، چاپگرهای همراه می باشند. چاپگرهایی که در کف یک دست جا می شوند و می توانید آنها را به کامپیوتر یا موبایل متصل کنید، بسته به نام و نشان سازندۀ دستگاه، می توان آنها را با سیستم عامل های مختلفی همچون ویندوز، مک، لینوکس، اندروید، iOS و ... اتصال داد. حتی به شخصه موردی را در این حوزه مشاهده کردم که پرینتر کوچک و باریک قابل حملی، کاغذی در ابعاد A4 را پرینت می گرفت و جای بسی شگفتی داشت. صد البته با رشد روز افزون فناوری، بیش از پیش شاهد این گونه سخت افزار های پرتابل (portable) خواهیم بود، دستگاه هایی که همان کارآیی همسان های بزرگشان را دارند و در عین حال بسیار کمتر از آنها فضا اشغال می کنند. اگر در ارتباط با پرینترها شور یادگیری بیشتر دارید، آموزش نصب یک پرینتر با دو سری تنظیمات متفاوت در ویندوز که در سایت فرادرس منتشر شده است می تواند برای شما نافع باشد.


پرتابل چیست؟

نرم افزار پرتابل چیست؟


شاید با خواندن بخش پیشین که در ارتباط با سخت افزارهای پرتابل بود، با خودتان بیندیشید، نرم افزار پرتابل دیگر چه معنایی می تواند داشته باشد. مگر نرم افزار هم جا می گیرد. می توان به سادگی هزاران نرم افزار مختلف را در یک هارد دیسک قابل حمل و یا حتی یک فلش دیسک جای داد و با خود حمل کرد. در این جا مطلب کمی متفاوت است. برای درک بهتر نرم افزارهای پرتابل (قابل حمل) ابتدا باید نگاهی به نرم افزارهای معمولی و ساختار آنها بیندازیم. وقتی که نرم افزاری را بر روی رایانه ای نصب می کنید، بسته به نوع نرم افزار و بزرگی و کوچکی اش، آن برنامه معمولاً فایل هایش را در چندین جای مختلف از سیستم عامل کپی می کند، گاهاً تغییراتی در پایگاه های دادۀ داخلی سیستم عامل ها می دهد، به عنوان مثال در سیستم عامل ویندوز این پایگاه دادۀ داخلی رجیستری (Windows Registry) نام دارد و در سیستم عامل لینوکس این پایگاه داده در شکل فایل های متنی متعدد می باشد که در مسیر های مختلفی همچون \(\text{/etc}\) و \(\text{/var}\) بر روی این سیستم عامل ذخیره می شوند.

برای درک بهتر مثالی از یک برنامه ای که بر روی سیستم عامل ویندوز نصب می شود برایتان می زنم. وقتی برنامۀ بزرگی را در ویندوز نصب می کنید معمولاً یکسری از فایل هایش را در مسیر Program Files کپی می کند، معمولاً تعدادی از فایل هایش را نیز در پوشۀ Windows System Files می ریزد و معمولاً هم برنامه ها یکسری فایل در پوشۀ User Data Folders کپی می کنند. ضمن اینکه تغییراتی هم در رجیستری ویندوز (Registry) انجام می دهند. حتی گاهاً برخی برنامه ها مانند فریم ورک های جاوا از شما می خواهند که در مسیر متغیرهای محیطی ویندوز (environment variables)، تغییراتی را به صورت دستی اعمال کنید. تمامی اینها بعلاوۀ موارد دیگری که ممکن است بنده از قلم انداخته باشم، منجر می شوند که ارتباط تنگاتنگ و سخت و محکمی بین آن نرم افزار و سیستم عامل شما (در این مثال ویندوز) ایجاد گردد. مجموع این ها باعث می شود که ما این نرم افزار را غیر قابل حمل یا همان غیر پرتابل بنامیم. در تو بر توی این مطالب جاهایی سخن از رجیستری ویندوز شد، اگر در ارتباط با این موضوع علاقه مند یادگیری بیشتر هستید، مجموعه آموزش های مرتبط با رجیستری در سایت فرادرس را به شما پیشنهاد می کنیم.


پرتابل چیست؟
حالا که با ساختار معمول نرم افزارها که ما در اینجا برای درک بهتر به آنها واژۀ غیر قابل پرتابل را انتساب دادیم آشنا شدید، بهتر می توانید نرم افزار های پرتابل را درک کنید. نرم افزار های پرتابل نقطۀ مقابل نرم افزارهای غیر پرتابل هستند. اولین ویژگی آنها اینست که نیازی به نصب ندارند. حتی نیازی به کپی کردن بر روی کامپیوتر هم ندارند و می توانید مستقیماً آنها را از داخل حافظۀ بیرونی مانند فلش دیسک یا هارد دیسک اجرا کرد. در شکل بهینه اش بهتر است این نرم افزارها هیچ اثری از خود در سیستم عامل بر جای نگذارند، البته گاهی اوقات برخی از آنها در شکل صد در صد بهینه نیستند و ردپاهایی در تنظیمات کاربری و یا حتی تنظیمات سیستم عامل بر جای می گذارند که این هم هر چند خالی از اشکال نیست اما قابل چشم پوشی می باشد، چرا که در اینجا قابلیت قابل حمل بودن نسبت به قابلیت مخفی بودن و امن بودن، بیشتر حائز اهمیت است و تکیۀ اصلی بر روی آن می باشد.

حالا که با نرم افزار های پرتابل آشنا شدید، بیایید نگاهی به این موضوع بیندازیم که اساساً چرا باید از نرم افزار های پرتابل استفاده کرد و فایدۀ آنها در چیست. اولین مزیتش همان است که در اسمش نهفته است، یعنی قابل جابجایی بودن، که صد البته مزیت کمی هم نیست. دومین مزیتش اینست که ردی بر روی سیستم عامل مهمان بر جای نمی گذارد. معمولاً افرادی که به واسطۀ شغلشان با کامپیوترهای مختلف سر و کار دارند، این تمایل را دارند که ابزارهایشان به صورت پرتابل همیشه همراهشان باشد. مزیت دیگرشان اینست که شما را از انتظار برای نصب برنامه ها بی نیاز می کنند. برخی برنامه های امروز گاهاً تا بیش از یکساعت هم زمان برای نصب نیاز دارند و در ایامی که وقت ارزشمندتر از طلاست، صد در صد نرم افزار های پرتابل هم همچون زر با ارزش می گردند. البته مزایای فراوان دیگری هم می توان بر شمارد که ما در این جا به همین حد بسنده می کنیم.

اگر بعد از آشنایی با نرم افزارهای پرتابل و مزیت های آنها تصمیم گرفته اید که چند تا از برنامه هایی که خیلی کمتر با آنها سر و کار دارید را از ویندوزتان حذف کنید، و به جایش از نسخۀ پرتابل آنها استفاده کنید، رهنمود من به شما استفاده از آموزش حذف کامل یک برنامه از کامپیوتر در ویندوز \(10\) می باشد که به صورت تصویری و به زبان ساده این امر را به شما آموزش می دهد.


سیستم عامل های پرتابل


پرتابل چیست؟
اگر با خواندن بخش های پیشین این آموزش که در ارتباط با سخت افزارها و نرم افزار های پرتابل بودند، زیاد متعجب نشدید، این بخش آموزش قطعاً شما را هاج و واج می کند. مگر سیستم عامل هم پرتابل می شود. ما اینجا حضور داریم که قاطعانه به شما بگوییم، بله می شود، خیلی خوب هم می شود و البته بسیار هم سودمند و مفید است. در دنیای سیستم عامل ها، مخصوصاً سیستم عامل لینوکس، بسیار رواج دارد که سیستم عامل هایی را به شکلی بسازند که به طور کامل از روی یک دیسک بیرونی مانند سی دی، دو وی دی، فلش دیسک یا هارد دیسک اجرا شوند و اصطلاحاً به آنها لایو دیسک گفته می شود. یکی از مزایای اصلی این نوع سیستم عامل های پرتابل این می باشد که در هنگامی که سیستم عامل اصلی به هر دلیل (همچون خرابی فایل های سیستمی) بالا نیاید، به کمک این لایو سی دی ها (سیستم عامل های پرتابل) سیستم را بالا می آورند و اقدام به رفع اشکال می کنند، همچنین گاهی هم فقط اقدام به خارج کردن اطلاعات با ارزش از هارد دیسک اصلی سیستم عامل نصب شده بر روی رایانه می کنند.

همچنین گهگاه به واسطۀ ویروس های مخرب سیستم عامل آسیب می بیند و چون در حالت معمول ویروس فعال است و اجازۀ مرمت سیستم عامل و از بین بردن ویروس را نمی دهد، به کمک سیستم عامل های پرتابل، سیستم را بالا می آورند و سپس اقدام به ساقط کردن ویروس و تعمیر سیستم عامل می کنند. این سیستم عامل های پرتابل یا لایو سی دی ها، معمولاً هیچ نیازی به سیستم اصلی شما ندارد و تمامی اطلاعات لازم برای بارگذاری اش را مستقیماً از سی دی یا دستگاه ذخیره ساز دیگری که بر روی آن قرار دارد دریافت می کند. همچنین معمولاً هم هیچ گونه ردی از خودش در سیستم اصلی شما نمی گذارد. بد نیست بدانید برخی کارهای معمول هم هستند که ناچاراً باید به کمک این سیستم عامل های دوم و پرتابل انجام گردند. مثلاً اگر بخواهید فضای اختصاص داده شده به درایو اصلی سیستمتان (در ویندوز غالباً درایو c و در لینوکس درایو ریشه یا روت) را اضافه کنید، در حالت معمول به دلیل در حال استفاده بودن سیستم عامل این کار را نمی توانید انجام دهید و به ناچار باید از این سیستم عامل های پرتابل استفاده کنید.


نمایش دیدگاه ها (0 دیدگاه)

دیدگاه خود را ثبت کنید:

انتخاب تصویر ویرایش حذف
توجه! حداکثر حجم مجاز برای تصویر 500 کیلوبایت می باشد.


دسته بندی مطالب خوش آموز