روان شناسی بالینی شاخه ای از روان شناسی که به درک ، پیش بینی و درمان نابهنجاری و ناتوانی و آشفتگی های شناختی ، هیجانی و زیست شناختی ، روان شناختی ، اجتماعی و رفتاری کمک می کند.


تعاریف متعددی از روانشناسی بالینی وجود دارد که به برخی از این تعاریف اشاره می کنیم:


رشته روان شناسی بالینی شامل تحقیق در مورد اصول ، روش ها و رویه ها و تدریس این اصول ، روش ها و رویه ها است که امکان شناخت ، پیش بینی و تسکین ناسازگاری ها ، معلولیت ها و ناراحتی عقلی ، هیجانی و زیست شناختی ، روان شناختی ، اجتماعی و رفتاری را فراهم می آورند که در مورد طیف گسترده ای از مراجعان نیز کاربرد دارد. ( جی اچ رسنیک )
انجمن روانشناسی آمریکا روانشناسی بالینی را هنر و فنی که با مسائل سازگاری انسان ها سر و کار دارد،تعریف می کند.
روانشناسی بالینی حوزه ای از روانشناسی است که با رفتارهای ناسازگار و غیر عادی سرو کار دارد (آرتور اس ربر)
مهارت های ضروری در روان شناسی بالینی عبارتند از سنجش و تشخیص ، مداخله یا درمان ، مشورت ، تحقیق و کاربرد اصول اخلاقی و حرفه ای .( جی اچ رسنیک )
مردم هنوز پس از گذشت این همه سال ، روان شناسان بالینی را با پزشک اشتباه می گیرند. عده ای هم روان شناسان بالینی را پزشکانی جادوگر می دانند و بالاخره عده ای هم روان شناسی بالینی و روان کاوی را مترادف هم فرض می کنند.

وجه ممیزه روان شناسان بالینی

تخصص روان شناسان بالینی در زمینه شخصیت و آسیب شناسی روانی و قابلیت شان در ادغام علم ، نظریه و کار بالینی است.
روان شناسان بالینی برخلاف روان پزشکان معمولاً آموزش پزشکی اندکی می بینند و بخش عمده آموزش آنان در زمینه رفتار انسان و سنجش کارایی روانی و روش های علمی تحقیق است. پس به جای تعریف روان شناسی بالینی براساس مشکلات و معضلاتی که روانشناسان بالینی برای رفع آن ها اقدام می کنند در این مقاله سعی خواهیم کرد تصویری از این رشته در ذهن شما ترسیم کنیم.

فعالیت های روان شناسان بالینی

در بین سال های 1973 تا 1995 بخش زیادی از اطلاعات موجود در زمینه روان شناسان صورت گرفت، که این فعالیت شامل روان درمانی ، تشخیص یا سنجش ، تدریس ، نظارت بالینی ، تحقیق یا نگارش ، مشورت، امور اجرایی می باشد. روان شناسان بالینی بیش از هر کاری ، روان درمانی انجام می دهند و این فعالیت اکثر وقت آنان را می گیرد.

محل های اشتغال روانشناسان بالینی

روان شناسان بالینی در کدام مراکز استخدام می شوند؟این مراکز شامل بیمارستان های روان پزشکی ، بیمارستان عمومی ، درمانگاه های سرپایی، مرکز بهداشت روانی اجتماع نگر، دانشکده پزشکی ، کار بالینی خصوصی ، دانشگاه ( گروه روان شناسی)، مرکز پزشکی اداره نظامیان ، مراکز توانبخشی ، مدارس ، موسسات روان کاوی و مراکز اصلاحی ( نورکراس ، کارگ و پروچاسکا )

گرایش های نظری روان شناسان بالینی

گرایش های روان شناسی بالینی شامل رفتاری ، شناختی ، التقاطی یا ادغامی ، انسان گرایانه ( یعنی وجود گرایانه و گشتالتی ) ، میان فردی ، روان پویشی ( یعنی روان کاوانه و روان پویشی که مربوط به گرایش روان کاوی و نوفرویدی هاست)، راجرزی ، سالیوانی ، نظام گرا می باشد.( نورکراس ، کارگ و پروچاسکا )
چون روان شناسی بالینی با مشکلات افراد سرو کار دارد، بیشتر بر تفاوت های فردی متمرکز است تا بر شباهت. در نتیجه بهتر است به یاد بسپاریم که روان شناسی بالینی کاربرد تخصصی اصول بنیادی روان شناسی است.
به طور معمول یک روان شناس بالینی پس از دریافت مدرک کارشناسی ، دوره پنج ساله تحصیلات تکمیلی را می گذراند. در این دوره پنج ساله معمولاً سنجش ، تحقیق ، تشخیص و مهارت های بالینی و کارورزی ارائه می شود.

روانشناس بالینی کیست ؟

یکی از بزرگترین حوزه در بین حوزه های روانشناسی، روانشناسی بالینی است که بیشترین شمار روانشناسان را تشکیل می دهد. یک روانشناس بالینی، سعی در ارتقای سلامت روانی افراد و ایجاد روابط صحیح بین افراد ، دارد.
سر و کارش با کاربرد اصول روانشناختی در امر تشخیص و درمان اختلالات هیجانی و رفتاری از جمله : تست افسردگی ، درمان اضطراب اجتماعی ، روان پریشی ، درمان اختلالات شخصیت ( اختلال شخصیت مرزی ) عقب ماندگی ذهنی ، مشکلات جنسی ، ناسازگاری ها ، اعتیاد دارویی ، تعارض زناشویی و خانوادگی و به طور کلی درمان بعضی از جدی ترین اختلالات روانشناختی بر عهده روانشناس بالینی می باشد.
غالباً روانشناسان بالینی در مراکز درمانی و بهداشتی کار می کنند اما پزشک نیستند و دارو تجویز نمی کنند.
کار روانشناس بالینی از جهاتی شبیه کار هنرمندان و از جهاتی شبیه کار دانشمندان است. شبیه کار هنرمندان است زمانی که یک روانشناس بالینی در قضاوت های تشخیصی یا تصمیم گیری های درمانی خود بیشتر بر مهارت، تجربه و قوای ذهنی و شهودی خود متکی است .
شبیه کار دانشمندان است زمانی که یک روانشناس بالینی از روش های تحقیق و فرمول ها و پیش بینی های آماری در کار خود استفاده می کند.

روانشناس بالینی با چه کسانی در ارتباط است ؟

روانشناس بالینی غالباً با روانپزشکان ، روانشناسان مشاوره ، مددکاران اجتماعی ، روانشناسان مدرسه ، روانشناس کودک ، روانشناسان توان بخشی ، روانشناسان سلامت ، روان پرستاران ، مشاور خانواده در ارتباط هستند.

مهم ترین قدم در روانشناسی بالینی چیست ؟

مهم ترین قدم در روانشناسی بالینی مصاحبه بالینی است ، با انجام مصاحبه ی بالینی می توان به اطلاعات مفید، برای شناخت و ارزیابی بیماران دست یافت. این روش نخستین روش ارزیابی می باشد که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به علاوه انجام مصاحبه ، باعث ایجاد نوعی رابطه عاطفی بین بیمار و روان شناس می شود.