سرطان کبد بیماری است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت‌های کبد تشکیل می‌شوند، که انواع مختلفی دارد. هنگامی که تحت درمان سرطان هستید، مهم تر از همیشه این است که یک رژیم غذایی سالم و تغذیه مناسب داشته باشید اما این رژیم غذایی می تواند دشوارتر از همیشه باشد. بدن شما برای مبارزه با سرطان بیش از حد کار می کند، در حالی که وظیفه بیشتری برای ترمیم سلول های سالمی که ممکن است در طول درمان هایی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی آسیب دیده باشند، انجام می دهد. شیمی‌درمانی قدرت بدن و اشتهای شما را کاهش می‌دهد. بنابراین چگونه می توانید مطمئن شوید که تمام مواد مغذی ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز خود را دریافت می کنید؟

آیا می‌توان از سرطان کبد پیشگیری کرد؟

با کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل خطر برای این بیماری، می‌توان از بسیاری از سرطان‌های کبد پیشگیری کرد،

از عفونت‌های هپاتیت B و C خودداری کرده و آنها را درمان کنید.

در سراسر جهان، مهمترین عامل خطر برای سرطان کبد عفونت مزمن با ویروس هپاتیت B و ویروس هپاتیت C است. این ویروس‌ها می‌توانند از طریق به اشتراک گذاشتن سوزن‌های آلوده (از جمله در مصرف مواد مخدر) از طریق رابطه جنسی حفاظت نشده و از طریق زایمان، از فردی به فرد دیگر منتقل شوند.

مصرف الکل و دخانیات را محدود کنید

نوشیدن الکل می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود که به نوبه خود می‌تواند منجر به سرطان کبد شود. عدم نوشیدن الکل می‌تواند به جلوگیری از سرطان کبد کمک کند.از آنجا که سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان کبد را نیز افزایش می‌دهد، عدم استعمال سیگار نیز از برخی از این سرطان‌ها جلوگیری می‌کند.
اگر سیگار می‌کشید، بدانید که ترک آن به کاهش خطر ابتلا به این سرطان و همچنین بسیاری دیگر از سرطان‌ها و بیماری‌های تهدید‌کننده زندگی کمک می‌کند.

وزن سالم داشته باشید و آن را حفظ کنید

جلوگیری از چاقی ممکن است راه دیگری برای کمک به محافظت در برابر سرطان کبد باشد. افرادی که چاق هستند به احتمال زیاد به بیماری کبد چرب و دیابت مبتلا می‌شوند که هر دو با سرطان کبد در ارتباط هستند.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی عامل سرطان را محدود کنید

تغییر نحوه ذخیره برخی غلات در کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری می‌تواند باعث کاهش قرار گرفتن در معرض مواد سرطان‌زا مانند آفلاتوکسین شود.

بیماری‌هایی که خطر سرطان کبد را افزایش می‌دهند را درمان کنید

برخی بیماری‌های ارثی می‌توانند باعث سیروز کبدی شوند و خطر ابتلا به سرطان کبد را در فرد افزایش دهند. یافتن و درمان این بیماری‌ها در اوایل زندگی می‌تواند این خطر را کاهش دهد. به عنوان مثال، تمام کودکان در خانواده‌های مبتلا به هموکروماتوز باید از نظر بیماری غربالگری شوند و در صورت ابتلا به این بیماری، تحت درمان قرار گیرند.
بیماران مبتلا به سرطان کبد برای خوردن غذا اشتهای خوبی ندارند. این حالت در خستگی و ناراحتی بیشتر خود را نشان می دهد، در عین حال اثرات جانبی درمان می تواند خوردن را دشوار سازد. ممکن است غذاها، بو یا طعم متفاوتی پیدا کنند. با این وجود بیماران باید سعی کنند به اندازه کافی کالری و پروتئین دریافت نمایند تا از کاهش وزن جلوگیری نموده ، قدرت بدنی حفظ شود و روند بهبودی پیشرفت نماید. بیماران سرطانی با تغذیه خوب احساس بهتری دارند و با انرژی بیشتری با بیماری مقابله می کنند.
طرح ریزی دقیق و کنترل تشخیص، اهمیت به سزایی دارند. سرطان کبد هضم غذا و نگهداری وزن طبیعی را دشوار می کند. کنترل کاهش وزن، ضعف و کمبود انرژی از ضروریات است.
پزشک، متخصص تغذیه می توانند بیماران را در مورد شیوه های رژیم غذایی در طی درمان راهنمایی کنند. بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان کبد استفاده از دارودرمانی به تنهایی نمی تواند در مقابله با این بیماری تاثیر آنچنانی داشته باشد و همراه با آن باید رژیم غذایی خاصی برای بیماران سرطانی تجویز شود.بسیاری از غذاها به گونه ای هستند که می توانند در فرآیند رشد تومور های سرطانی اختلال ایجاد کرده یا رشد آن ها را متوقف سازند. در حالی که برخی از غذاهای دیگر باعث تشدید مشکلات کبدی شده و اندازه رشد تومور را افزایش می دهند.

داشتن رژیم غذایی متعادل از مواد غذایی مفید نظیر فیبر برای بیماران مبتلا به سرطان کبد اهمیت ویژه‌ای دارد.

• غذاهای غنی از پروتئین
• گوشت‌های بدون چربی، مانند مرغ، ماهی یا بوقلمون
• تخم‌مرغ
• محصولات لبنی کم‌چرب، مانند شیر، ماست و پنیر یا جایگزین‌های لبنی
• لوبیا و نخود
• پروتئین سویا
• گل‌کلم
• هلو
• کیوی
• آجیل
• جو دوسر
• برنج

استفاده از سبزیجات تازه

سبزیجات تازه می تواند رشد و تکثیر سلول های سرطانی را متوقف ساخته و فرآیند رشد این تومورها را با اختلال مواجه سازد. در این زمینه سبزیجاتی همچون کلم بروکلی، گل کلم، جوانه های بروکسل، کلم قرمز، اسفناج و چقندر قند، از جمله مواد فوق العاده تاثیر گذار در بهبود علائم سرطان کبد به شمار می روند. علاوه بر مواد ذکر شده، گوجه فرنگی نیز سرشار از لیکوپن بوده که برای جلوگیری از انواع مختلف سرطان تاثیر گذار است. سبزیجات دارای مقادیر بسیار زیادی از آنتی اکسیدان می باشند که از پیشگیری کننده های طبیعی سرطان محسوب می شوند و بدن را از انواع رادیکال های آزاد محافظت می کند.

استفاده از میوه ها

بسیاری از میوه ها از خاصیت ضد سرطانی برخوردار بوده و در جهت توقف رشد سلول های سرطانی بسیار مفید می باشند. بنابراین توصیه می شود بیماران سرطانی میوه ها و سبزیجات را در برنامه غذایی خود فراموش نکنند. از جمله این میوه های تاثیر گذار می توان به انگور قرمز و بنفش، هندوانه، گریپ فروت، کیوی، انجیر، پاپایا، توت فرنگی، تمشک، گلابی و زغال اخته اشاره نمود.

مصرف گیاهان دارویی

مصرف روزانه گیاهان دارویی مانند سیر و زنجبیل جهت توقف رشد انواع بیماری ها از جمله سرطان کبد بسیار تاثیرگذار بوده و اندازه تومور را نیز به طور چشمگیری کاهش می دهد. سیر با خواص بی نظیر خود باعث اختلال در گردش خون تومور های سرطانی شده و به تدریج رشد آن ها را متوقف می سازد. همچنین زنجبیل نیز در کاهش اندازه تومور سرطانی نقش بسیار پررنگی ایفا می کند. بهترین شیوه مصرف این ماده پر خاصیت استفاده از پودر زنجبیل و همچنین چای زنجبیلی می باشد. زردچوبه نیز با دارا بودن ماده پر خاصیتی همچون کرکومین در تخریب و نابودی سلول های سرطانی نقشی بسیار مهم و کلیدی ایفا می کند.

استفاده از گوشت و ماهی

ماهی حاوی مقادیر بسیار زیادی از پروتئین های مفید بوده و در مبارزه با تومورهای سرطانی می تواند تأثیر مثبت و حیاتی داشته باشد. همچنین استفاده از گوشت مرغ نیز برای بیماران مبتلا به سرطان کبد توصیه می شود. البته در این زمینه بهتر است از گوشت بدون چربی استفاده شود.

انواع مختلف دانه های غلات

انواع مختلف دانه های غلات برای بیماران سرطانی توصیه می گردد. چرا که این دانه ها دارای کربوهیدرات بوده که برای تأمین انرژی و همچنین بهبود علائم بیماران مبتلا به سرطان کبد می تواند سودمند باشد. این دانه ها علاوه بر کربوهیدرات، منبع بسیار غنی از فیبر رژیمی بوده که در تنظیم حرکات روده تاثیر زیادی دارند. بنابراین افرادی به سرطان کبد دچار هستند و پروسه درمانی خود را طی می کنند، باید مصرف محصولات دانه دار نظیر نان گندم یا برنج قهوه ای را در برنامه غذایی خود قرار دهند.

مصرف قهوه

قهوه برای کبد مفید است زیرا از کبد در برابر بیماری های کبد چرب محافظت می کند. همچنین ثابت شده است که در کاهش خطر بیماری مزمن کبد بسیار مفید است. با افزایش آنتی اکسیدان های محافظ در کبد، از کبد در برابر شرایط مضر حیاتی و نامطلوب مانند سرطان کبد محافظت می کند.

مصرف چای سبز

چای سبز به کاهش محتوای چربی و همچنین به تقویت سلامت کبد کمک می کند.

مصرف جو دوسر

بلغور جو دوسر برای بیماران مبتلا به سرطان کبد بسیار سالم و مفید است. جو دوسر سرشار از فیبر است و فیبر برای هضم غذا بسیار مفید است. جو و بلغور جو دوسر پر از ترکیباتی به نام بتا گلوکان هستند. آنها از نظر بیولوژیکی در بدن مناسب هستند و به تعدیل سیستم ایمنی برای مبارزه با التهاب کمک می کنند. علاوه بر این، جو برای کاهش میزان چربی ذخیره شده در کبد مفید است که در نهایت به حفظ سلامت کبد کمک می کند.

مصرف مایعات

درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی می‌تواند باعث کم‌آبی بدن بیماران سرطانی شود و برخی از داروها نیز می توانند باعث آسیب کلیه شوند. بنابراین در طول درمان سرطان، دریافت مایعات کافی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. معمولاً در مرحله آخر سرطان کبد بیماران ممکن است با علائمی همچون تهوع و بی اشتهایی روبه رو شوند. بنابراین توصیه می شود در چنین شرایطی بیمار به هیچ عنوان از غذاهای جامد استفاده نکند و به جای آن غذاهای آبکی و مایعات مختلف را در برنامه غذایی خود قرار دهد. همچنین مصرف عصاره های میوه نیز بسیار مفید و سودمند می باشد. چرا که عصاره های میوه به راحتی هضم شده و سرشار از مواد تغذیه ای مهمی هستند. در شرایطی که بیمار نمی تواند سبزیجات را به راحتی بجود و یا هضم کند مصرف عصاره های سبزیجات توصیه می گردد.
نوشیدن آب پرتقال، آب انار و همچنین آلوی تازه در تأمین انرژی این بیماران کمک کرده و رشد و تکثیر سرطان کبد را نیز دچار اختلال می کند. بیماران مبتلا به سرطان کبد معمولاً با بی اشتهایی روبه رو هستند و نمی توانند به راحتی انواع غذا و نوشیدنی را استفاده نمایند. بنابراین برای این بیماران غذاهای ساده مانند سوپ مرغ، سوپ ماهی،چای سبز، چای گیاه جنسینگ ، چای سبز و همچنین برای جلوگیری از تهوع، آب لیمو توصیه می گردد.
در طی درمان بیماری سرطان کبد، بهتر است غذاهای پرچرب و سرخ کردنی را به طور کامل از سبد غذایی خود حذف نمایید و سعی کنید از مصرف گوشت قرمز اجتناب کنید و در صورت استفاده، آن را به یک بار در هفته محدود نمایید. بیماران مبتلا به این سرطان باید از انواع غذاهای فرآوری شده اجتناب کنند. از آنجایی که کبد به طور گسترده مسئول سم زدایی است، لازم است بیماران کبدی رژیم غذایی خود را به غذاهای ارگانیک تغییر دهند.
مشروبات الکلی از جمله نوشیدنی هایی است که از مصرف آن اجتناب کنید. سعی کنید مصرف ویتامین E و سلینوم را در برنامه غذایی خود بگنجانید.