کلیه‌ها دو اندام لوبیایی شکل هستند ، به اندازه یک مشت دست هستند و به صورت جفت در بدن وجود دارند.


در دو طرف ستون مهره‌ها به دیواره پشتی و بالایی فضای شکم چسبیده‌اند و توسط دنده‌های پایینی حفاظت می‌شوند، که وظیفه‌ پالایش خون را به‌عهده دارند. مواد زائد برداشت شده از خون به‌‌همراه آب و نمک و سایر مواد اضافی توسط کلیه به ادرار تبدیل می‌شود. کلیه‌ها در تنظیم فشار‌ خون و با ترشح یک هورمون در تولید گلبول‌های قرمز خون نیز نقش دارند. هدف کلیه ها فیلتر کردن خون و تولید مواد زائد مایع یعنی ادرار است که با ادرار کردن از بدن دفع می شود.


با یک کلیه هم می توان زندگی سالم و عادی داشت. اگر کسی کلیه‌هایش از کار بیافتند، می‌توان با یک روش پزشکی به نام دیالیز فرآیند پالایش خون را انجام داد. با وجود برخی محدودیت‌ها فرد هم‌چنان می‌تواند به زندگی عادی خود ادامه دهد.
سرطان کلیه به سرطانی گفته می‌شود که از کلیه شروع می‌شود، هر زمان سلول‌ها در جایی از بدن، بدون کنترل تکثیر ‌شوند، آن قسمت از بدن دچار سرطان شده است. تومور سرطانی کلیه اغلب هیچ علامت و نشانه ای ندارند و بیشتر اوقات به صورت اتفاقی و در بررسی ها و چکاپ کلیه با سونوگرافی و یا سی تی اسکن تشخیص داده می شوند. سلول‌های سرطانی عملکرد طبیعی ندارند. گاهی سلول‌های سرطانی می‌توانند به بخش‌های دیگر بدن هم دست‌اندازی کنند و پخش شوند و سلول‌های هر قسمتی از بدن ممکن است سرطانی شوند.

انواع سرطان کلیه

سرطان کلیه انواع مختلفی دارد.
نود درصد سرطان‌های کلیه از نوع سرطان سلول کلیوی (renal cell carcinoma) هستند که در این نوع سرطان، سلول‌های توبول‌های کلیوی (لوله‌های کوچکی که تولید و هدایت ادرار را به عهده دارند) سرطانی می‌شوند.
سایر انواع سرطان کلیه از سلول‌های قسمت‌های دیگر کلیه آغاز می‌شوند. مشخص نیست چه چیزی باعث بیشتر سرطان های کلیه می شود. عوامل مرتبطی مانند چاقی و سیگار کشیدن ، استفاده بیش‌ از‌ حد از داروهای مسکن خاص برای مدت طولانی ، فشار خون بالا وجود دارد و ناهنجاری های DNA متعددی وجود دارد که می تواند باعث ایجاد تومور شود. برخی خانواده ها این ژن ها را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کنند یا داشتن شرایط ژنتیک خاص مانند بیماری فون هیپل-لیندو می باشد.

علائم سرطان کلیه چیست؟

احساس توده در شکم و وجود خون در ادرار، دو علامت شایع سرطان سلول کلیوی به‌شمار می‌آیند. در اینجا یادآوری می‌کنیم که برخی بیماری‌ها یا شرایط نیز می‌توانند همین علامت‌ها را به‌وجود آورند.
متأسفانه سرطان کلیه در ابتدا هیچ علامتی ندارد و با رشد توده سرطانی در کلیه به‌ تدریج علائم زیر ظاهر می‌شوند:
• وجود خون در ادرار
• حس توده در شکم
• درد در پهلو که برطرف نمی‌شود.
• کاهش اشتها
• تب
• فشار خون بالا
• تورم در مچ پا و پاها
• گر گرفتگی
• کاهش وزن بدون دلیل خاص
• کم خونی

درمان سرطان کلیه

گاهی اوقات برای درمان سرطان کلیه یک کلیه یا هر دو آن را از طریق جراحی از بدن خارج می‌کنند. همان‌طور که اشاره شد گاهی یک کلیه هم برای ادامه زندگی عادی کافی است. اگر هر دو کلیه برداشته شوند روش‌های مختلف دیالیز به شخص اجازه می‌دهد به زندگی ادامه دهد. اگر سرطان از کلیه به سایر قسمت‌های بدن دست‌اندازی نکرده باشد، امکان پیوند کلیه نیز وجود خواهد داشت. سرطان پیشرفته باید با داروهای خوراکی درمان شود و ممکن است نیاز به درگیری توسط یک انکولوژیست پزشکی و انکولوژیست پرتودرمانی داشته باشد.
اگر جراحی امکان‌پذیر نباشد، با آمبولیزه کردن شریان کلیوی (تولید انسداد در رگ کلیوی) می‌توان توده سرطانی را از پا در‌آورد. در این روش، قطعه کوچکی از ژلاتین خاص در رگ کلیوی تزریق می‌شود که این ژلاتین، رگ کلیوی را می‌بندد و از رسیدن خون دارای اکسیژن و مواد غذایی به سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. پس از جراحی ممکن است برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده، بیمار به شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشد.
در پرتودرمانی از اشعه ایکس پرانرژی یا سایر اشعه‌ها برای نابود کردن سلول‌های سرطانی در حال رشد و تکثیر استفاده می‌شود.
در شیمی‌درمانی هم از داروهایی استفاده می‌شود که یا سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند یا از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند.
در ایمنی‌درمانی از دستگاه ایمنی بدن بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می‌شود. در این روش از موادی که در بدن یا آزمایشگاه تولید شده کمک گرفته می‌شود تا دستگاه ایمنی بدن فعالیت طبیعی خود را بازیابد یا فعالیتش بیش‌تر شود یا فعالیتِ خاصی از آن بیش‌تر شود، به‌ شکلی که سلول‌های سرطانی را از بین ببرد. به این روش درمانی، زیست‌درمانی (biotherapy) نیز گفته می‌شود.
در روش درمان هدف‌مند، مواد یا داروهایی به‌کار گرفته می‌شود که سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آن‌ها حمله می‌کند؛ بدون این‌که سلول‌های طبیعی آسیب ببینند. در این روش، برای درمان سرطان کلیه از داروهایی که از ساخت رگ جلوگیری می‌کنند استفاده می‌شود. این مواد اجازه نمی‌دهند که رگ‌ها در توده سرطانی و اطراف آن رشد کنند. بنابراین با نرسیدن خون کافی، توده سرطانی کم‌کم چروکیده شده و از‌ بین‌ می‌رود.