خوش آموز درخت تو گر بار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را


15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی
نویسنده : امیر انصاری
در این آموزش به ادامه کد نویسی پروژه دفتر تلفن می پردازیم. اگر از آموزشهای قبل به یاد داشته باشید، مشغول کد نویسی قسمت اعتبار سنجی داده ها بودیم. در این آموزش همان مساله را دنبال خواهیم کرد. با این تفاوت که برای نوشتن کدهای اعتبار سنجی، به جای اینکه آنها را مستقیما در رویداد کلیک دکمه "ثبت اطلاعات" بنویسیم، قصد داریم تا آنها را در قطعه کدهای جداگانه ای بنویسیم و در دکمه "ثبت اطلاعات" صرفا آن قطعه کدها را فراخوانی کنیم. این قطعه کدها را در اصطلاح برنامه نویسی روال (Routin) می گویند.

سیستم یکپارچۀ سازمانی راهکار



اگر آموزشهای قبلی را ندیده اید، به مطالعه این آموزش نپردازید، در واقع این آموزش یک مجموعه سریالی است که مطالب آن بصورت تنگاتنگ در ارتباط با یکدیگر می باشند. برای شروع این دوره آموزشی بر روی لینک آغاز دوره آموزشی کلیک کنید.

آغاز دوره آموزشی

فهرست آموزشهای دوره آموزش برنامه نویسی به زبان ساده از مبتدی تا پیشرفته بصورت کاملا کاربردی

آشنایی با روالها (Routins) در برنامه نویسی


وقتی برنامه های شما بزرگ و بزرگتر می شوند و حجم کدهای آنها افزایش می یابد، ساختار بندی کدها و ایجاد نظم و ترتیب بین کدهای نوشته شده خیلی اهمیت می یابد. برخی پروژه های بزرگ نرم افزاری ممکن است از چندین میلیون خط کد هم فراتر بروند و اساسا اینجاست که برنامه نویسان چاره ای ندارند جز اینکه نظم و ترتیب قابل اطمینانی در برنامه ها ایجاد کنند.

یکی از روشها برای مدیریت بهینه تر کدها استفاده از روال ها می باشد. کار اصلی روال ها در واقع اینست که برنامه های بزرگ را به قسمتهای کوچکتر تقسیم می کنند. بعنوان مثال در همین پروژه دفتر تلفن ما در رویداد کلیک دکمه "ثبت اطلاعات" ما قرار است دو کار انجام بدهیم. کار اول اعتبار سنجی داده های وارد شده توسط کاربر می باشد و کار بعدی ذخیره سازی اطلاعات می باشد. این دو کار را می توانیم در دو روال جداگانه بنویسیم.

کار مهم دیگری که برخی روال ها انجام می دهند اینست که می توانند عملیاتی را انجام بدهند و در نهایت نتیجه آن عملیات را بازگردانند. این گونه روال ها را توابع (Functions) می نامند. در مثال فعلی برای برنامه نویسی قسمت اعتبار سنجی داده های ورودی توسط کاربر، ما می خواهیم تا یک تابع بنویسیم که صحت داده ها را بررسی کند و اگر داده ها معتبر بودند مقدار True (صحیح) را برگرداند و اگر داده ها دارای اشکالی بودند مقدار False (غلط) را برگردانند.

نوشتن تابع (function) اعتبار سنجی داده ها


ابتدا پروژه دفتر تلفن و سپس فرم اطلاعات تماس (FrmAddContact) را باز کنید. بر روی فرم راست کلیک کنید و گزینه View Code را انتخاب کنید تا وارد محیط کد نویسی فرم شوید.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

قطعه کد زیر را در محلی که مشاهده می کنید تایپ کنید.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

خوب حالا بیایید به کدی که نوشته ایم نگاه دقیقتری بیندازیم :

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

کدی که نوشته ایم بدنه یک تابع (Function) می باشد. نام این تابع ValidatingInputData می باشد که به معنای اعتبار سنجی داده های ورودی می باشد. کار این تابع اینست که ورودی های کاربر را بررسی کند. البته هنوز هیچ کدی داخل بدنه آن ننوشته ایم.

تابع ما با دستور Private Function آغاز می گردد و با دستور End Function خاتمه می یابد.

عبارت As Boolean که در انتهای خط آغازین این تابع می باشد اینست که این تابع یک مقدار از نوع Boolean باز می گرداند. همانطور که در آموزشهای پیشین گفتیم نوع Boolean یا همان نوع بولی دو مقدار True و False را می تواند برگرداند. در اینجا از نوع بولی برای پاسخ کلی به این سوال که "آیا داده ها صحیح هستند؟" استفاده می کنیم.

کد Return True مقدار بازگشتی این تابع را برمیگرداند. دستور Return به معنای بازگرداندن مقدار تابع می باشد.

خوب حالا کد اعتبار سنجی مان را داخل بدنه تابع به شکل زیر می نویسیم.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

همانطور که در تصویر بالا می بینید ما یک شرط به داخل بدنه تابع اضافه کردیم. معنای شرط ما اینست که اگر جعبه متن نام خالی بود، پیغام بده که "نام را وارد کنید" و در این حالت تابع مقدار False بر میگرداند. دستور Return False کار برگرداندن مقدار False را انجام می دهد. دستور بعدی یعنی Exit Function یک دستور برای متوقف کردن تابع است، یعنی بقیه دستورات موجود در این تابع دیگر اجرا نشوند. خوب حالا یک شرط دیگر هم به این تابع اضافه می کنیم تا اگر نام خانوادگی هم خالی باشد، برنامه اجازه ثبت اطلاعات را ندهد و به کاربر هشدار مناسب را نمایش بدهد.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

خوب، داستان جالب شد. الان تابع ما دو کار را انجام میدهد. اول بررسی می کند که آیا نام وارد شده است یا نه؟ اگر نام وارد نشده باشد که خوب طبیعتا هشدار میدهد و ادامه تابع اجرا نخواهد شد. اما اگر نام وارد شده بود، به سراغ قطعه کد بعدی می رود و بررسی می کند که آیا نام خانوادگی وارد شده است یا نه؟ این اعتبار سنجی ها همینطور می توانند ادامه یابند و تابع ما طوری نوشته است که به محض برخورد با اولین داده ناصحیح دیگر ادامه اعتبار سنجی را صورت نمی دهد و ضمن نمایش هشدار مناسب به کاربر منتظر عکس العمل کاربر می ماند.

حالا که این تابع را نوشتیم، باید ببینیم چگونه می توانیم از آن استفاده کنیم و یا اصطلاحا آن را فراخوانی کنیم.

روش فراخوانی توابع


در رویداد کلیک دکمه "ثبت اطلاعات" یا همان btnSave کدهای نوشته شده قبلی را پاک کنید و به جای آن کد زیر را تایپ کنید :

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

همانطور که می بینید، کد ما صرفا نام تابع است. یعنی صرفا با نوشتن نام یک تابع فراخوانی یا به اصطلاح برنامه نویسها (Call) صورت می پذیرد. برنامه را اجرا کنید و در زمان اجرا بر روی دکمه "ثبت اطلاعات کلیک کنید.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

اتفاقی که می افتد اینست که تابع فراخوانی می شود و کدهای داخل بدنه تابع اجرا می شوند. درست مثل اینکه کدها را مستقیما در رویداد کلیک btnSave نوشته باشیم. اگر پیغام را OK کنید مشاهده خواهید کرد که دیگر پیغام دوم که هشدار وارد کردن نام خانوادگی بود نمایان نخواهد شد. این موضوع طبیعی است چون ما در تابع گفته ایم به محض برخورد با اولین مشکل ادامه اجرای تابع را متوقف کند. خوب حالا شما نامی را وارد کنید و مجددا بر روی دکمه ثبت اطلاعات کلیک کنید.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

همانطور که حتما خودتان هم متوجه شدید، دیگر هشدار نام نمایش داده نمی شود و برنامه هشدار نام خانوادگی را نمایش می دهد. اینبار نام خانوادگی را هم وارد کنید و مجددا دکمه ثبت اطلاعات را کلیک کنید.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

برنامه دیگر خطایی نمی دهد. طبق کدی که نوشته ایم برنامه در این حالت مقدار true را باید برگرداند. برای درک بهتر خروجی تابع مجددا وارد محیط کد نویسی می شویم و تغییر کوچکی در کد فراخوانی تابع اعمال می کنیم.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

کدی که نوشته ایم به این معنا می باشد که مقدار خروجی تابع را در جعبه متن "نشانی" نمایش بده. برنامه را اجرا کنید و مجددا کارهای بالا را تکرار کنید.

خروجی های شما مشابه تصاویر زیر می باشند :

در حالتی که نام و نام خانوادگی وارد نشده باشند خروجی False است.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

در حالتی که نام وارد شده است اما نام خانوادگی وارد نشده است خروجی False است.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

در حالتی که هم نام و هم نام خانوادگی وارد شده باشند، خروجی True است.

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

خوب حالا با درک خروجی تابع مجددا یک تغییر دیگر در کد مربوط به رویداد کلیک btnSave ایجاد می کنیم:

15. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . روال ها در برنامه نویسی

مفهوم کد ما اینست :
اگر خروجی تابع ValidatingInputData برابر با False باشد ادامه کدها اجرا نشوند. طبیعتا اگر عکس این حالت باشد، یعنی خروجی تابع True باشد بقیه کد اجرا خواهد شد و کاربر پیغام "اطلاعات با موفقیت ذخیره شدند" را مشاهده خواهد کرد.

برنامه را اجرا کنید و خروجی را خودتان تست کنید.

تبریک می گوییم، شما توانستید یک کد کاملا استاندارد و روال بندی شده ایجاد کنید.

در آموزش بعدی مجددا به تکمیل پروژه دفتر تلفن خواهیم پرداخت.

خوب حالا وقتشه پروژه تون رو ذخیره کنید. برای ذخیره کردن پروژه وارد منوی FILE و سپس زیر منوی Save All شوید.

پروژه شما با موفقیت ذخیره شد. حالا ویژوال استودیو را ببندید تا آموزش بعدی.

پروژه ای را که تا الان با هم ساخته ایم از لینک زیر می توانید دانلود نمایید.

دانلود پروژه دفتر تلفن


آموزش قبلی : 14. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . کار با ویژگیهای کنترلها از داخل کد

آموزش بعدی : 16. آموزش برنامه نویسی به زبان ساده . استفاده از توابع داخلی (توابع پیش فرض)



نمایش دیدگاه ها (7 دیدگاه)

دیدگاه خود را ثبت کنید:

انتخاب تصویر ویرایش حذف
توجه! حداکثر حجم مجاز برای تصویر 500 کیلوبایت می باشد.