خوش آموز درخت تو گر بار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را


آموزش حسابداری از مبتدی تا پیشرفته: فروش موجودی کالا

آموزش حسابداری از مبتدی تا پیشرفته: فروش موجودی کالا
نویسنده : امیر انصاری
بعد از اینکه یک شرکت موجودی کالا را خریداری کرد، قدم بعدی فروش کالاها می باشد. اکنون ما به سمت فروش تغییر جهت می دهیم، و رویدادهای مالی مربوط به فروش شرکت اسمارت تاچ را دنبال خواهیم کرد.

سیستم یکپارچۀ سازمانی راهکار



مبالغی که یک شرکت از طریق فروش موجودی کالا بدست می آورد، درآمد فروش (یا به اختصار فروش) نامیده می شود. در زمان فروش، در سیستمهای ثبت موجودی کالا به روش دائمی، دو ثبت باید انجام پذیرد. در زمان فروش یک ثبت فروش و موجودی نقد (یا حسابهای دریافتنی) را ثبت می کند، ثبت دوم، هزینه بهای تمام شده کالاهای بفروش رفته (با بدهکار کردن این هزینه) و کاهش در موجودی کالا (با بستانکار کردن حساب موجودی کالا) را ثبت می کند. بهای تمام شده کالاهای فروش رفته ، بهای کالاهایی است که به مشتریان فروخته می شود. بهای تمام شده کالاهای فروش رفته مهمترین هزینه در واحدهای بازرگانی می باشد.

بعد از یک فروش نسیه، شرکت اسمارت تاچ با یکی از تجربیات زیر برخورد خواهد کرد:


  • یک برگشت از فروش : مشتری ممکن است کالاها را به شرکت اسمارت تاچ برگرداند، و درخواست باز پرداخت پولش و یا اعتباری برای حسابش بکند.
  • کمک هزینه فروش : شرکت اسمارت تاچ ممکن است یک کمک هزینه فروش به مشتریان اعطا کند تا نظر وی را به منظور پذیرفتن کالاهای غیر استاندارد جلب کند. این کمک هزینه مبلغ صورتحساب مشتری را کاهش می دهد.
  • یک تخفیف فروش : اگر مشتری در طول دوره تخفیف تسویه حساب کند، تحت شرایط اعتباری مانند 10/2 ، 30/n ، شرکت اسمارت تاچ مبالغ را پس از کسر تخفیف دریافت می کند.
  • هزینه حمل کالاهای فروخته شده : شرکت اسمارت تاچ ممکن است هزینه های تحویل کالا را بپردازد، تا کالاهای فروخته شده را به محل انبار خریدار حمل کند.



بیایید با یک فروش نقدی آغاز کنیم.


فروش نقدی


فروش در خرده فروشیها، مانند شرکت اسمارت تاچ و شرکت موزیک گرک، معمولآ بصورت نقدی صورت می پذیرد. فرض کنید، در تاریخ 9 ژوئن 2013 شرکت اسمارت تاچ یک فروش نقدی به مبلغ 3.000$ را به مشتری اش انجام داده است و فاکتور مربوطه را (شکل 5-6) برای مشتری ارسال کرده است. برای یک فروشنده، فاکتور فروش، صورتحسابی است که نشان می دهد مشتری اش چه مبلغی را باید بپردازد.





فروش نقدی به میلغ 3.000$ ، بدین شکل ثبت می شود که حساب فروش بدهکار می شود و حساب درآمد فروش بستانکار می گردد :


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
9 ژوئن 2013 موجودی نقد فروش نقدی 3.000
9 ژوئن 2013 درآمد فروش فروش نقدی 3.000


شرکت اسمارت تاچ کالاهایی را فروخته است. بنابراین، ثبت دومی نیز باید انجام شود که طی آن، مانده حساب موجودی کالا کاهش می یابد. فرض کنید کالاهای فروخته شده برای شرکت اسمارت تاچ 1.900$ تمام شده اند. ثبت دوم مبلغ 1.900$ بهای تمام شده کالاهای فروخته شده را، از حساب موجودی کالا به حساب بهای تمام شده کالاهای فروخته شده منتقل می کند:


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
9 ژوئن 2013 بهای تمام شده کالاهای فروش رفته ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 1.900
9 ژوئن 2013 موجودی کالا ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 1.900


در یک سیستم ثبت موجودی کالای دائمی، حساب بهای تمام شده کالاهای فروخته شده، مانده فعلی اش را در طول دوره مالی حفظ خواهد کرد. در این مثال، بهای تمام شده کالاهای فروخته شده 1.900$ می باشد (هزینه ای که شرکت اسمارت تاچ برای بدست آوردن آن کالا متحمل شده است) و نه 3.000$ ، که قیمت فروش کالا (بهای خرده فروشی) می باشد. بهای تمام شده کالاهای فروخته شده همواره مبتنی بر بهای تمام شده برای شرکت می باشد و نه بهای خرده فروشی.





در سیستم دائمی موجودی کالا، کامپیوتر ها معمولآ ثبت بهای تمام شده کالاهی فروخته شده را بصورت اتوماتیک ثبت می کنند. فروشنده (صندوقدار) توسط دستگاه بارکد خوان، بارکد کالاها را اسکن می کند و کامپیوتر عملیات ثبت را انجام می دهد.


فروش نسیه


در ایالات متحده آمریکا اکثر فروشها بصورت نسیه (اعتباری) صورت می پذیرند. حالا بیایید فرض کنیم، شرکت اسمارت تاچ مبلغ 5.000$ فروش نسیه را انجام داده است، و شرایط اعتباری 10/n را تعیین کرده است، این شرط اعتباری بدین معناست که هیچ تخفیفی پیشنهاد نشده است و مشتری باید ظرف 10 روز وجه فاکتور را بپردازد. بهای تمام شده کالاهای فروخته شده 2.900$ بوده است. ثبت مربوط به فروش و بهای تمام شده کالاهای فروخته شده به شکل زیر می باشد:


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
11 ژوئن 2013 حسابهای دریافتنی فروش نسیه 5.000
11 ژوئن 2013 درآمد فروش فروش نسیه 5.000




تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
11 ژوئن 2013 بهای تمام شده کالاهای فروش رفته ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 2.900
11 ژوئن 2013 موجودی کالا ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 2.900


وقتی شرکت اسمارت تاچ وجه فاکتور را دریافت می کند، دریافت وجه نقد مربوط به فروش نسیه را به شکل زیر ثبت می کند :



تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
19 ژوئن 2013 موجودی نقد وصول مطالبات مربوط به فروش نسیه 5.000
19 ژوئن 2013 حسابهای دریافتنی وصول مطالبات مربوط به فروش نسیه 5.000


تخفیفات فروش، برگشتیها و کمک هزینه فروش


ما دیدیم که، برگشتیهای خرید و کمک هزینه های خرید و تخفیفات خرید مبلغ کالاهای خریداری شده را کاهش می دهد. به شکل مشابه، برگشتیها و کمک هزینه های فروش، و تخفیفات فروش ، مبلغ درآمد خالص فروش را کاهش می دهد. برگشتیها و کمک هزینه های فروش، و تخفیفات فروش، حسابهای متقابل درآمد فروش هستند. بیاد بیاورید که حساب متقابل مانده معمولی متضاد با مانده حساب همراه خودش دارد. بنابراین، برگشتیها و کمک هزینه های فروش، و تخفیفات فروش، هر دو حساب متقابل درآمد فروش هستند و مانده عادی بستانکار دارند.


شرکتهایی که برای تخفیفات فروش، برگشتیهای فروش، و کمک هزینه های فروش، حسابهای جداگانه ای نگه داری می کنند، می توانند این حسابها را بصورت جداگانه مورد بررسی قرار دهند. درآمد خالص فروش، به این شکل محاسبه می شود. درآمد خالص فروش برابر است با، درآمد فروش، منهای برگشتیها و کمک هزینه فروش، منهای تخفیفات فروش.





حالا بیایید، برخی رویدادهای مالی مربوط به فروش را در شرکت موزیک گرک بررسی کنیم. فرض کنید، شرکت موزیک گرک در تاریخ 7 جولای 2014 اقلامی را به یک مشتری می فروشد. اقلام فروخته شده CD هایی هستند که به قیمت 7.200$ و بصورت نسیه و شرط اعتباری 10/2 ، 30/n انجام می پذیرند. بهای تمام شده این کالاها برای شرکت موزیک گرک مبلغ 4.700$ می باشد. شرکت موزیک گرک، ثبت مربوط به این رویداد مالی را به شکل زیر انجام می دهد:


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
7 جولای 2013 حسابهای دریافتنی فروش نسیه 7.200
7 جولای 2013 درآمد فروش فروش نسیه 7.200
7 جولای 2013 بهای تمام شده کالاهای فروش رفته ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 4.700
7 جولای 2013 موجودی کالا ثبت بهای تمام شده کالاهای فروش رفته 4.700


برگشتیهای فروش


فرض کنید، در تاریخ 12 جولای 2013، مشتری به میزان 600$ از کالاها را برمیگرداند. شرکت موزیک گرک ثبت مربوط به این برگشتی فروش را به شکل زیر انجام می دهد:


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
12 جولای 2013 تخفیفات (کمک هزینه ها) و برگشت از فروش دریافت کالاهای برگشتی 600
12 جولای 2013 حسابهای دریافتنی دریافت کالاهای برگشتی 600


حسابهای دریافتنی کاهش پیدا می کنند، زیرا شرکت موزیک گرک، نمی تواند از بابت کالاهای برگشت خورده وجهی را مطالبه کند.


شرکت موزیک گرک، کالاهای برگشتی را دریافت می کند، و حساب موجودی کالای خود را بروزرسانی می کند. همچنین شرکت موزیک گرک باید بهای تمام شده کالاهای فروخته شده اش را کاهش دهد ، این ثبت به شکل زیر خواهد بود :


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
12 جولای 2013 موجودی کالا برگرداندن کالاهای برگشتی به انبار 400
12 جولای 2013 بهای تمام شده کالاهای فروش رفته برگرداندن کالاهای برگشتی به انبار 400


کمک هزینه های فروش


فرض کنید، در تاریخ 15 جولای 2013 شرکت موزیک گرک بابت یکسری از کالاها که هنگام حمل و نقل آسیب دیده اند، مبلغ 100$ کمک هزینه فروش را اعطا می کند. یک کمک هزینه فروش به شکل زیر ثبت می گردد :


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
15 جولای 2013 تخفیفات (کمک هزینه ها) و برگشت از فروش اعطا کمک هزینه (تخفیف) فروش بابت کالاهای معیوب 100
15 جولای 2013 حسابهای دریافتنی اعطا کمک هزینه (تخفیف) فروش بابت کالاهای معیوب 100


هنگامیکه کمک هزینه فروش اعطا می شود، ثبت دومی برای بروز رسانی موجودی کالا و بهای تمام شده کالاهای فروخته شده، نیاز نیست، زیرا فروشنده هیچ کالایی را از مشتری دریافت نکرده است.


بعد از اینکه ثبتهای فوق از دفتر روزنامه به دفتر کل منتقل شدند، حسابهای دریافتنی مبلغ 6.500$ مانده بدهکار خواهد داشت که در شکل زیر می بینید:


حسابهای دریافتنی


تاریخ شرح بدهکار بستانکار
7 جولای 2013 فروش 7.200
12 جولای 2013 برگشتی 600
15 جولای 2013 کمک هزینه (تخفیف) فروش 100
مانده 6.500


تخفیفات فروش


در تاریخ 17 جولای 2013 در آخرین روز از دوره تخفیف، شرکت موزیک گرک، حسابهای دریافتنی مربوطه را جمع آوری می کند. فرض کنید هیچ هزینه حمل و نقلی به این فاکتور تعلق نگرفته است، مبلغی که شرکت دریافت می کند 6.370$ می باشد. که از اصل مبلغ که 6.500$ بوده است 2% تخفیف فروش کسر شده است، ثبت این رویداد به شکل زیر می باشد:


تاریخ حساب شرح بدهکار بستانکار
17 جولای 2013 موجودی نقد وصول مطالبات مربوط به فاکتور فروش در دوره تخفیف 6.370
17 جولای 2013 تخفیفات فروش وصول مطالبات مربوط به فاکتور فروش در دوره تخفیف 130
17 جولای 2013 حسابهای دریافتنی وصول مطالبات مربوط به فاکتور فروش در دوره تخفیف 6.500


اکنون مانده حسابهای دریافتنی شرکت موزیک گرک مبلغ صفر می باشد:


حسابهای دریافتنی


تاریخ شرح بدهکار بستانکار
7 جولای 2013 فروش 7.200
12 جولای 2013 برگشتی 600
15 جولای 2013 کمک هزینه (تخفیف) فروش 100
17 جولای 2013 وصول مطالبات 6.500
مانده 0 0


درآمد خالص فروش، بهاي تمام شده كالاي فروش رفته، و سود ناخالص


درآمد خالص فروش، بهای تمام شده کالاهای فروش رفته، و سود ناخالص، عناصر کلیدی سودآوری می باشند. درآمد ناخالص فروش، منهای بهای تمام شده کالاهای فروش رفته، سود ناخالص نامیده می شود. شما همینطور میتوانید به سود ناخالص بعنوان افزایش حاشیه فروش فکر کنید.


سود ناخالص، مبلغی اضافه بر بهای تمام شده کالاهای فروش رفته است (بهایی که شرکت بابت خرید کالا به فروشندگان می پردازد)، که شرکت از مشتریان دریافت می کند.





سود ناخالص، با درآمد خالص، ملاکی برای اندازه گیری میزان موفقیت شرکت می باشد. یک سود ناخالص به اندازه کافی بالا، برای یک واحد بازرگانی عاملی حیاتی است.


مثال زیر، ماهیت سود ناخالص را روشن می سازد. فرض کنید که شرکت موزیک گرک برای خرید یک CD مبلغ 15$ می پردازد و همان CD را به قیمت 20$ می فروشد. شرکت موزیک گرک، به ازاء هر CD سود ناخالصی برابر 5$ کسب می کند، که به شکل زیر محاسبه می شود:



  • درآمد فروش کسب شده بابت فروش هر CD برابر است با 20$
  • بهای تمام شده فروش هر CD برابر است با 15$
  • سود ناخالص فروش هر CD برابر است با 5$


سود ناخالصی که در صورت سود و زیان شرکت موزیک گرک گزارش می شود، مجموع سود ناخالصی می باشد که شرکت بابت فروش CD ها و سایر محصولاتی که در طول سال می فروشد. سود ناخالص باید هزینه های عملیاتی شرکت موزیک گرک را پوشش بدهد تا این شرکت بتواند به حیاتش ادامه بدهد.



آموزش قبلی : آموزش حسابداری از مبتدی تا پیشرفته: حسابداری موجودی کالا در سیستم دائمی

آموزش بعدی : آموزش حسابداری از مبتدی تا پیشرفته: ثبتهای تعدیلی و ثبتهای بستن حسابها در واحدهای بازرگانی

نمایش دیدگاه ها (1 دیدگاه)

دیدگاه خود را ثبت کنید:

انتخاب تصویر ویرایش حذف
توجه! حداکثر حجم مجاز برای تصویر 500 کیلوبایت می باشد.