حتی اگر به مدت 5 دقیقه با یک کامپیوتر کار کرده باشید، حتما دو اصطلاح Bit و Byte را شنیده اید. ظرفیت اندازه گیری، RAM و هارد دیسک بر اساس بایت اندازه گیری می شود و حجم فایل های ذخیره شده در کامپیوتر هم بر همین اساس اندازه گیری می شود. حتما از این نوع تبلیغات هنگام خرید یک کامپیوتر، گوشی و تبلت و غیره را دیده یا شنیده اید که مثلا کامپیوتر Corei5 با 8 گیگابایت RAM و 500 گیگابایت هارد دیسک(البته من خیلی خلاصه نوشتم وگرنه مشخصات به مراتب طولانی تر و دقیق تر هستند). در این پست ما در مورد بیت و بایت صحبت خواهیم کرد تا این دو را بتوانیم به خوبی درک کنیم.

Decimal Numbers

ساده ترین راه برای درک بیت این است که آنها را با چیزی که می شناسید مقایسه کنید: رقم(digit)


یک digit مکانی واحد است که می تواند مقادیر عددی را بین 0 و 9 نگه دارد. Digit ها یا ارقام با هم ترکیب می شوند و می توانند اعداد بزرگتر را ایجاد کنند. به عنوان مثال، 6،357 دارای چهار رقم یا چهار digit است. بر طبق آموزش های ریاضی ای که در زمان تحصیل و در دوره ابتدایی داشته ایم، می دانیم که در 6357، عدد 7 یکان، عدد 5 دهگان، عدد 3 صدگان و 6 هزارگان است. برای بیان همچین عددی از روش زیر هم می توانستیم استفاده کنیم:

(6 * 1000) + (3 * 100) + (5 * 10) + (7 * 1) = 6000 + 300 + 50 + 7 = 6357

راه دیگری برای بیان آن، استفاده از توان 10 است. در کامپیوتر نماد توان علامت Hat یا ^ است. پس 10 به توان 2 را به صورت زیر نشان می دهیم:

10^2

راه دیگر برای نمایش عدد 6537، بصورت زیر خواهد بود:

(6 * 10^3) + (3 * 10^2) + (5 * 10^1) + (7 * 10^0) = 6000 + 300 + 50 + 7 = 6357

همانطور که در عبارت فوق مشاهده می کنید، مدام اعدادی که 10 به توان آن اعداد می رسد، بزرگتر می شوند. مثلا از سمت راست، ابتدا به 10 به توان عدد 0 است و همینطور این عدد بزرگتر می شود. اعداد ده دهی، چیزی که ما روزانه با آنها به نحوی سر و کار داریم. چیز شسته و رفته و همچنین راحتی که شما در هر شرایطی از همان مقدار 10 استفاده می کنید. سیستم پایه ای 10، احتمالا به این دلیل رشد که انسان فقط 10 انگشت دارد و شاید اگر به جای10، 8 انگشت داشتیم، الان یک سیستم پایه ای 8 داشتیم. شما می توانید سیستم های پایه عددی هر چیزی را داشته باشید. در واقع، دلایل خوبی برای استفاده از پایه های مختلف در موقعیت های مختلف وجود دارد.
کامپیوترها با استفاده از عدد پایه 2 عمل می کنند که به این سیستم، سیستم دودویی یا binary number system هم گفته می شود(همانطور که سیستم پایه 10، سیستم ده دهی یا Decimal شناخته میشد).

اما برای چگونگی کارکرد به پست بعد مراجعه کنید.