خوش آموز درخت تو گر بار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را
توابع مرکب (Composite Functions)
ترکیب (Composition) روش دیگری برای آمیختن توابع به یکدیگر می باشد.
این تعریف بر این دلالت دارد که \(f \circ g\) می تواند زمانی شکل بگیرد که بُرد \(g\) در دامنۀ \(f\) قرار گرفته باشد. برای پیدا کردن \((f \circ g)(x)\)، ابتدا \(g(x)\) را بیابید و سپس \(f(g(x))\) را بیابید. شکل \(\text{1.27}\)، \(f \circ g\) را به شکل نمودار یک دستگاه نشان می دهد، و شکل \(\text{1.28}\) این ترکیب را به شکل یک نمودار فلش نشان می دهد.
برای ارزیابی تابع مرکب \(g \circ f\)، ما ابتدا \(f(x)\) را می یابیم و سپس \(g(f(x))\) را می یابیم. دامنۀ \(g \circ f\) شامل مجموعۀ اعدادی از \(x\) است که در دامنۀ \(f\) باشد به نحویکه \(f(x)\) در دامنۀ \(g\) قرار بگیرد.
توابع \(f \circ g\) و \(g \circ f\) معمولاً کاملاً متفاوت می باشند.
مثال 2
اگر \(f(x)=\sqrt{x}\) و \(g(x)=x+1\) موارد زیر را بیابید:
پاسخ:
برای درک اینکه چرا دامنۀ \(f \circ g\) برابر با \([-1,\infty)\) می باشد، توجه کنید که \(g(x)=x+1\) به ازاء تمامی مقادیر حقیقی \(x\) که متعلق به دامنۀ \(f\) باشند تعریف می شود، برای همین \(x+1 \ge 0\)، یعنی \(x \ge -1\) .
توجه کنید که اگر \(f(x)=x^2\) و \(g(x)=\sqrt{x}\)، آن گاه \((f \circ g)(x)=\bigl( \sqrt{x} \bigr)^2 = x\). با این وجود دامنۀ \(f \circ g\) برابر با \([0,\infty)\) است و نه \((-\infty,\infty)\)، از اینرو \(\sqrt{x}\) به \(x \ge 0\) نیاز دارد.
تعریف: اگر \(f\) و \(g\) توابعی باشند؛ تابع مرکب \(f \circ g\) (\(f\) ترکیب شده با \(g\)) اینگونه تعریف می شود:
$$(f \circ g)(x)=f(g(x))$$
دامنۀ \(f \circ g\) عبارت از اعداد \(x\) در دامنۀ \(g\) می باشد که در آنها \(g(x)\) در دامنۀ \(f\) قرار می گیرد.
$$(f \circ g)(x)=f(g(x))$$
دامنۀ \(f \circ g\) عبارت از اعداد \(x\) در دامنۀ \(g\) می باشد که در آنها \(g(x)\) در دامنۀ \(f\) قرار می گیرد.
یادداشت مترجم: در انگلیسی ترکیب \(f \circ g\) را اینگونه می خوانند: "ƒ composed with g"
این تعریف بر این دلالت دارد که \(f \circ g\) می تواند زمانی شکل بگیرد که بُرد \(g\) در دامنۀ \(f\) قرار گرفته باشد. برای پیدا کردن \((f \circ g)(x)\)، ابتدا \(g(x)\) را بیابید و سپس \(f(g(x))\) را بیابید. شکل \(\text{1.27}\)، \(f \circ g\) را به شکل نمودار یک دستگاه نشان می دهد، و شکل \(\text{1.28}\) این ترکیب را به شکل یک نمودار فلش نشان می دهد.
برای ارزیابی تابع مرکب \(g \circ f\)، ما ابتدا \(f(x)\) را می یابیم و سپس \(g(f(x))\) را می یابیم. دامنۀ \(g \circ f\) شامل مجموعۀ اعدادی از \(x\) است که در دامنۀ \(f\) باشد به نحویکه \(f(x)\) در دامنۀ \(g\) قرار بگیرد.
توابع \(f \circ g\) و \(g \circ f\) معمولاً کاملاً متفاوت می باشند.
مثال 2
اگر \(f(x)=\sqrt{x}\) و \(g(x)=x+1\) موارد زیر را بیابید:
-
\((f \circ g)(x)\)
-
\((g \circ f)(x)\)
-
\((f \circ f)(x)\)
-
\((g \circ g)(x)\)
پاسخ:
برای درک اینکه چرا دامنۀ \(f \circ g\) برابر با \([-1,\infty)\) می باشد، توجه کنید که \(g(x)=x+1\) به ازاء تمامی مقادیر حقیقی \(x\) که متعلق به دامنۀ \(f\) باشند تعریف می شود، برای همین \(x+1 \ge 0\)، یعنی \(x \ge -1\) .
توجه کنید که اگر \(f(x)=x^2\) و \(g(x)=\sqrt{x}\)، آن گاه \((f \circ g)(x)=\bigl( \sqrt{x} \bigr)^2 = x\). با این وجود دامنۀ \(f \circ g\) برابر با \([0,\infty)\) است و نه \((-\infty,\infty)\)، از اینرو \(\sqrt{x}\) به \(x \ge 0\) نیاز دارد.
لیست دوره های آموزش ریاضی در سایت خوش آموز
برای مشاهدۀ همۀ دوره های ریاضی اینجا کلیک کنید.
- دوره آموزشی رایگان ریاضی پایه و پیش جبر
- تمرینات دوره آموزشی ریاضی پایه و پیش جبر
- دوره آموزشی رایگان جبر 1
- دوره آموزشی رایگان جبر 2
- دوره آموزشی رایگان هندسه
- دوره آموزشی رایگان مثلثات
- دوره آموزشی رایگان پیش حسابان 1
- دوره آموزشی رایگان حسابان 1
- آموزش رایگان حسابان پیشرفته
برای مشاهدۀ همۀ دوره های ریاضی اینجا کلیک کنید.
نمایش دیدگاه ها (0 دیدگاه)
دیدگاه خود را ثبت کنید: