رحم یک اندام گلابی شکل است که در لگن زنان قرار دارد و از سه لایه تشکیل شده است. آندومتر، داخلی ترین لایه در رحم است که وقتی تخمدان ها دچار تغییرات می شوند روی این لایه اثر می گذارد. لایه میانی یا متوسط، لایه میومتر نامیده می شود که بافت ماهیچه ای دارد و باعث انقباضات رحم در طول قاعدگی و بارداری می شود. لایه خارجی رحم نیز اپیمتر نام دارد که رحم را به بافت های داخلی بدن متصل می کند.


سرطان بیماری است که در آن سلول‌های بدن بدون کنترل رشد می‌کنند. سرطان معمولاً برای قسمتی از بدن که از آنجا شروع می شود نامگذاری می شود، حتی اگر بعداً به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. زمانی که سرطان در رحم شروع می شود، سرطان رحم نامیده می شود. بالا بودن سطح هورمون استروژن می‌تواند عامل این بیماری باشد. افزایش استروژن بدون افزایش پروژسترون در بدن می‌تواند موجب ضخیم شدن لایه داخلی رحم (آندومتر) شده و احتمال سرطان را افزایش دهد. دانشمندان به یقین می‌دانند که سرطان زمانی آغاز می‌شود که یک جهش ژنتیکی باعث غیر طبیعی شدن سلول‌های آندومتر می‌گردد. این سلول‌های غیر طبیعی به سرعت شروع به تکثیر و تشکیل تومور در رحم می‌کنند. در موارد پیشرفته، سلول‌های سرطانی به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابد.


رحم عضوی گلابی شکل در لگن زن (بین استخوان های لگن زن) است. رحم ، جایی است که نوزاد در زمان بارداری رشد می کند و وظیفه اصلی رحم تغذیه جنین در حال رشد قبل از تولد است. رحم دارای دو لایه است: یک پوشش عضلانی بیرونی و یک پوشش داخلی به نام آندومتر که در طول سیکل قاعدگی زنان ضخیم می شود و می ریزد.
شایع‌ترین نوع سرطان رحم، سرطان آندومتر نیز نامیده می‌شود، زیرا در پوشش داخلی رحم به نام آندومتر تشکیل می‌شود. سرطان رحم یا سرطان آندومتر، پوشش داخلی رحم را تحت تأثیر قرار می دهد. نوع کمتر شایع سرطان رحم که پوشش خارجی عضلانی را تحت تأثیر قرار می دهد، سارکوم رحم نامیده می شود.


سرطان رحم چهارمین سرطان شایع زنان و شایع ترین سرطان دستگاه تناسلی زنان در سنگاپور است. در حالی که سرطان رحم می تواند زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اکثر موارد (70٪) در زنان بالای 50 سال رخ می دهد.
اگر سرطان رحم زود تشخیص داده شود و به رحم محدود شود، برداشتن رحم اغلب سرطان را از بین می برد. زمانی که بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، میزان درمان می تواند بیش از 90 درصد باشد.
همه زنان تا زمانی که رحم دارند در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم هستند، اما با افزایش سن این خطر افزایش می یابد. بیشتر سرطان های رحم در زنانی که در حال گذراندن یا گذراندن دوران یائسگی هستند، یعنی زمانی که دوره های قاعدگی شما متوقف می شود، دیده می شود.
سرطان رحم به تومورهایی گفته می شود که در قسمت پایینی رحم ایجاد می شوند. آنها معمولاً از تغییرات بافتی در دهانه رحم، باز شدن دهانه رحم به داخل واژن ایجاد می شوند. چنین پیش سازهایی را می توان از طریق معاینات تشخیص زودهنگام شناسایی و حذف کرد. خطر ابتلا به بیماری را می توان با واکسیناسیون علیه ویروس های سرطان زا واکسیناسیون HPV کاهش داد.

علائم سرطان رحم

علائم و نشانه‌های سرطان آندومتر شامل ترشحات غیر طبیعی واژن یا درد لگن است. علاوه بر این علائم، نشانه‌های دیگری نیز ممکن است نشان دهنده سرطان آندومتر یا مشکلات دیگر باشد.
• خونریزی غیر طبیعی واژن
• خونریزی بعد از یائسگی
• خونریزی قاعدگی نامنظم
• خونریزی شدید غیر طبیعی (منوراژی)
• لکه بینی یا خونریزی بین پریودها
• ترشحات آبکی و خونی از واژن
• درد در ناحیه لگن
• خونریزی یا ترشحات خارج از دوره قاعدگی
• ادرار کردن سخت یا دردناک
• درد در حین مقاربت جنسی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر خونریزی غیرطبیعی واژینال را تجربه کردید یا علائمی دارید که شما را نگران می کند، با پزشک خود وقت ملاقات بگیرید. هر گونه خونریزی یا لکه بینی پس از یائسگی غیر طبیعی است، در صورت تجربه با پزشک مشورت کنید.

راه های مختلف کاهش خطر سرطان رحم و بهبود تشخیص زودهنگام آن

• یک سبک زندگی سالم را حفظ کنید ، یک رژیم غذایی مغذی، ورزش منظم و حفظ وزن مناسب داشته باشید.
• برای معاینه سالیانه لگن و رحم مراجعه کنید.
• در صورت مشاهده هر گونه خونریزی غیرطبیعی واژن، زود با پزشک مشورت کنید. بیشتر خونریزی ها ناشی از سرطان رحم نیست، اما پزشک می تواند علت خونریزی غیرطبیعی را بررسی کند.
در حالی که علل سرطان رحم ناشناخته است، مشخص شده است که سطح بالایی از استروژن در ایجاد آن نقش دارد. سایر عوامل خطر عبارتند از:
• شروع زودرس قاعدگی ( قبل از 12 سالگی)
• یائسگی دیررس
• هرگز باردار نبوده است
• پیری
• چاقی
• دوره های نامنظم و نادر ( کمتر از 4 دوره در سال)
• درمان جایگزینی فقط با استروژن (ERT)
• داروی غدد درون ریز به نام تاموکسیفن برای سرطان سینه
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
• سابقه خانوادگی سرطان سینه، رحم، تخمدان یا روده بزرگ

تشخیص سرطان رحم

از آنجا که سرطان رحم (آندومتر) از داخل رحم آغاز می‌شود، معمولاً در نتایج آزمایش پاپ اسمیر قابل تشخیص است. برای این منظور باید یک نمونه از بافت آندومتر رحم برداشته شده و برای جستجوی سلول‌های سرطانی، زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد.

معاینه لگن

این معاینه شامل بررسی واژن، گردن رحم، رحم، لوله‌های رحم، تخمدان ها ، راست روده (رکتوم) و آزمایش پاپ اسمیر سرطان دهانه رحم (سرویکس) است تا هرگونه توده یا ناهنجاری بررسی شود.

اشعه ایکس قفسه سینه

در این روش با استفاده از اشعه ایکس تصاویر دقیقی از اندام‌ها و استخوان‌های درون قفسه سینه گرفته می‌شود.

ام آر آی

روشی است که با استفاده از مغناطیس، امواج رادیویی و یک کامپیوتر، تصاویر دقیقی از قسمت‌های داخل بدن ارائه می‌دهد.

پت اسکن (توموگرافی با گسیل پوزیترون)

روشی برای جستجوی سلول‌های تومور بدخیم در بدن است.

سونوگرافی از طریق واژن

اسکن های اولتراسوند از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از ناحیه لگن استفاده می کنند تا ناهنجاری های آندومتر یا هر اندام با اندازه و شکل غیر طبیعی را شناسایی کنند. سونوگرافی ترانس واژینال ممکن است برای مشاهده بهتر رحم با قرار دادن مبدل (پروب) درون واژن سونوگرافی در واژن انجام شود. برای نمونه‌برداری یکی از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

هیستروسکوپی

در طول هیستروسکوپی، پزشک یک لوله نازک، انعطاف پذیر و روشن (هیستروسکوپ) را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند. هیستروسکوپ به پزشک اجازه می دهد تا داخل رحم و آندومتر را بررسی کند.

بیوپسی آندومتر

برای تشخیص قطعی نیاز به بیوپسی است. مقدار کمی از بافت رحم با استفاده از مکش از یک لوله نازک که از طریق دهانه رحم وارد رحم می شود برداشته می شود. سپس این بافت در زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا سلول های سرطانی را جستجو کند.

دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C)

D&C یک روش جراحی برای برداشتن بافت برای آزمایش است. در طول عمل، دهانه رحم کمی باز می شود و ابزاری به نام کورت برای تراشیدن بافت مشکوک به سرطان در داخل رحم وارد می‌شود و دهانه رحم ساکشن می شود تا در آزمایشگاه بررسی شود.

مراحل سرطان رحم

مرحله اول

در مرحله اول ، سرطان تنها در داخل رحم وجود دارد.

مرحله دوم

در مرحله دوم ، سرطان به بافت همبند یا سرطان دهانه رحم رسیده است، اما هنوز به خارج از رحم گسترش نیافته است.

مرحله سوم

در مرحله سوم ، سرطان به خارج از رحم و گردن رحم سرایت کرده، اما فراتر از لگن گسترش نیافته است.

مرحله چهارم

در مرحله چهارم ، سرطان به خارج از لگن گسترش یافته است.

درمان سرطان رحم

انواع مختلف درمان برای بیماران مبتلا به سرطان رحم وجود دارد. برخی از این درمان‌ها استاندارد بوده و در حال حاضر استفاده می‌شوند و برخی از آن‌ها در پژوهش‌های بالینی در حال بررسی و آزمایش هستند.
برای درمان سرطان رحم سه روش استاندارد وجود دارد، درمان سرطان رحم معمولاً شامل:

برداشتن رحم (هیسترکتومی کامل )

جراحی برداشتن رحم، از جمله گردن رحم است. اگر رحم و دهانه رحم از طریق واژن برداشته شود، هیسترکتومی واژینال نامیده می‌شود. اگر رحم و دهانه رحم از طریق یک برش بزرگ در شکم برداشته شود، هیسترکتومی کامل شکم نامیده می‌شود.

جراحی برداشتن تخمدان دو طرفه (سالپنگو اوفورکتومی)

این جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان و هر دو لوله رحم انجام می‌شود.

هیسترکتومی رادیکال

این جراحی شامل برداشتن رحم، دهانه رحم و بخشی از واژن است. تخمدان‌ها، لوله‌های رحم یا غدد لنفاوی مجاور نیز ممکن است برداشته شود.
جراح همچنین ممکن است غدد لنفاوی را برای آزمایش بردارد. جراحی همچنین به پزشکان اجازه می‌دهد تا میزان گسترش سرطان (مرحله سرطان) را ارزیابی کنند و تصمیم بگیرند که چه درمانی بهترین شانس را برای موفقیت دارد.
این روش را می توان با جراحی کم تهاجمی یا جراحی باز انجام داد. جراح وضعیت هر بیمار را ارزیابی می کند و مناسب ترین روش جراحی را توصیه می کند. پس از جراحی، بسته به مرحله، درجه و نوع فرعی سرطان ممکن است به درمان اضافی یا کمکی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی نیاز باشد.

شیمی درمانی سرطان رحم

شیمی ‌درمانی نوعی درمان سرطان است که شامل مصرف داروهایی برای کشتن سلول‌های سرطانی یا توقف رشد و تکثیر آنهاست. داروهای شیمی ‌درمانی به صورت خوارکی یا تزریق به داخل ورید یا عضله وارد جریان خون شده و می‌توانند به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن (شیمی درمانی سیستمیک) منتقل شوند. اگر داروها مستقیماً در داخل مایع مغزی نخاعی، یک عضو بدن و یا در حفره‌ای مانند حفره شکم وارد شود، عمدتاً بر سلول‌های سرطانی در آن مناطق (شیمی درمانی موضعی) تأثیر می‌گذارد. روش شیمی درمانی بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد.
در صورت افزایش خطر بازگشت سرطان رحم ، گاهی اوقات شیمی درمانی پس از جراحی توصیه می شود. گاهی اوقات قبل از جراحی برای کوچک کردن سرطان استفاده می شود تا احتمال اینکه در طول جراحی به طور کامل از بین برود بیشتر است.
همچنین ممکن است شیمی درمانی برای درمان سرطان پیشرفته یا عود کننده رحم که به خارج از رحم گسترش یافته توصیه شود.

پرتو درمانی سرطان رحم

رادیوتراپی از پرتوهای انرژی قدرتمند برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای کاهش خطر عود سرطان رحم پس از جراحی، پرتو درمانی را توصیه کند ، که برای کشتن سلول‌های سرطانی و یا جلوگیری از رشد آنها با استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا یا سایر تشعشعات انجام می‌شود. دو نوع پرتودرمانی وجود دارد:

پرتودرمانی خارجی

با استفاده از یک دستگاه در خارج از بدن، پرتو به سمت بافت سرطانی ارسال می‌شود.

پرتودرمانی داخلی

با انتقال مواد رادیواکتیو موجود در یک سوزن، مهره، سیم یا کاتتر به طور مستقیم در بافت سرطانی یا نزدیک به آن انجام می‌شود.
روش پرتو درمانی بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد. پرتودرمانی خارجی و داخلی برای درمان سرطان رحم استفاده می‌شود. این روش همچنین ممکن است به عنوان مراقبت تسکینی برای از بین بردن علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

هورمون درمانی سرطان رحم

هورمون درمانی برای کند کردن رشد انواع خاصی از سرطان رحم استفاده می شود. اینها عموماً آدنوکارسینوم هستند و تومورهای درجه I یا II هستند. ممکن است آزمایش‌هایی برای پیش‌بینی واکنش سرطان به هورمون درمانی قبل از شروع درمان انجام شود.

درمان دارویی هدفمند برای سرطان رحم

درمان‌های دارویی هدفمند برای سرطان رحم باعث مرگ سلول‌های سرطانی می‌شوند. درمان دارویی هدفمند معمولاً با شیمی درمانی برای درمان سرطان پیشرفته رحم ترکیب می شود.

ایمونوتراپی برای سرطان رحم

اگر سرطان رحم پیشرفته باشد و سایر درمان ها کمکی نکرده باشند، ممکن است ایمونوتراپی در نظر گرفته شود. ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی نوعی از درمان سرطان است که به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با سرطان مقابله کند. ایمونوتراپی از گلبول های سفید خون و اندام ها و بافت های سیستم لنفاوی تشکیل شده است. ایمونوتراپی نوعی درمان بیولوژیکی است. درمان بیولوژیکی نوعی درمان است که از مواد ساخته شده از ارگانیسم های زنده برای درمان سرطان استفاده می کند.
در مراکز درمانی کنسر ، تیم پزشکی چند رشته‌ای شامل انکولوژیست‌های جراحی، انکولوژیست‌های پزشکی، انکولوژیست‌های رادیویی، متخصصان باروری، پزشکان و پرستاران متخصص، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصان بهداشتی وابسته است با هم کار می‌کنند تا بهترین نتیجه را در هر بیمار تضمین کنند.