آیا تابحال در مورد screensavers (محافظ های صفحه نمایش) چیزی شنیده اید؟ آیا می دانید آنها چه هستند و هدفشان چیست؟ اصلاً چرا به آنها screensaver (محافظ صفحه نمایش) گفته می شود؟ آیا آنها از صفحه نمایش های ما محافظت می کنند؟ ما کمی تحقیق کردیم و دریافتیم که اگر چه در دهه های پیشین محافظ صفحه نمایش (screensaver) یک چیز عمومی و رایج بوده است، اما با تغییراتی که امروزه در تکنولوژی مانیتور ها بوجود آمده است واژه محافظ صفحه نمایش (screensaver) امروزه یک اسم بی معنا می باشد. بیایید ببینیم چطور این اتفاق افتاده است و همچنین چرا هنوز ممکن است شما بخواهید از محافظ صفحه نمایش (screensaver) استفاده کنید:

محافظ صفحه نمایش (screensaver) چیست؟

محافظ صفحه نمایش (screensaver) برنامه های کامپیوتری هستند که در هنگامی که شما از کامپیوتر استفاده نمی کنید تصاویر را در مانیتور بچرخانند و در واقع رنگ های صفحه را به نحوی مدام پر و خالی کرده و تغییر بدهند. در کامپیوترهای قدیمی این مکانیزم منجر می شد تا از سوختن پیکسل های مانیتور حلوگیری شود و برای همین هم هست که به آنها محافظ صفحه نمایش (screensaver) گفته می شود. امروزه دیگر از بابت اینکه با عدم تغییر رنگ پیکسل ها و ثابت ماندن آنها به مدت چندین ساعت آنها نمی سوزند، نگرانی وجود ندارد، اما مردم هنوز هم دوست دارند که از محافظ صفحه نمایش (screensaver) استفاده کنند.

چرا در ابتدا به آنها محافظ صفحه نمایش (screensaver) گفته می شد؟

برای درک اینکه محافظ صفحه نمایش (screensaver) چیست، لازم است که کمی در مورد تاریخچه آن بدانید. وقتی کودک بودم، یکی از برنامه های سرگرم کننده که پدر و مادرمان را برای خریدنشان متقاعد می کردیم نرم افزار After Dark screensaver (محافظ صفحه نمایش بعد از تاریکی) بود. دلیل استفاده ما از آن برنامه این بود که نسبتاً می دانستیم و آگاه بودیم که سوختن پیکسلها می تواند به مانیتور ما آسیب بزند. در واقع این شرایطی بود که طی آن اگر یک تصویر در صفحه مانیتور ساعتها ثابت می ماند و تغییری نمی کرد، منجر به سوختن پیکسلهای مانیتور می شد.

با این حال اعتراف می کنم که دلیل بزرگ دیگری که ما والدینمان را مجبور می کردیم تا این برنامه را بخرند این بود که ما از آن تُسترهای (نان برشته کن) پرنده که در نسخه اصلی برنامه After Dark screensaver وجود داشت، خوشمان می آمد. این محافظ صفحه نمایش (screensaver) یکی از اولین برنامه های در این زمینه بود که در اوایل دهه 1980 توسط شرکت Berkeley Systems ارائه شد. کاربرانی که آن برنامه را دیده بودند یک آیکان مذهبی در این برنامه داشت که حتماً به خاطر دارند.


بنابراین می توانیم بگوییم که دلیل استفاده از برنامه های محافظ صفحه نمایش (screensaver) از ابتدا دو چیز بوده است. دلیل اول اینکه مردم می خواستند تا از سوختن مانیتور کامپیوتر خانوادگی شان جلوگیری کنند. دلیل دوم اینکه به خاطر سرگرم کننده بودن آنها از آن استفاده می کردند.

سوختن پیکسل به چه معنا بوده است؟

مانیتورهای سالهای دهه 1980 از لامپهای تابشی الکترود منفی (CRT) استفاده می کردند. CRT ها برای نمایش تصویر در بخش دیگری از صفحه نمایش از مکانیزم سوزاندن فسفر استفاده می کردند، و به تدریج اثر این سوختگی در سمت عقب این لامپ ها نیز نمایان می شد. اگر یک تصویر مدت زیادی به صورت ثابت در صفحه نمایش باقی می ماند باعث می شد تا فسفر بیشتری بسوزد و این فرآیند سوختن لامپ ها تسریع بخشیده شود. همین مساله بود که باعث می شد در تلویزیون ها و مانیتورهای قدیمی یک تصویری شبیه روح در بخشی از صفحه همیشه نمایان باشد. صفحه نمایش های پلاسما نیز نسبتاً در برابر سوختن فسفر آسیب پذیر بودند. با این حال مانیتورهای جدیدتر LCD و LED در برابر این آسیب پذیری ایمن هستند.

چرا سوختن دیگر یک ریسک مهم نیست؟

در نهایت، CRT ها از نظر سوختن، در ریسک کمتری نسبت به مدل های قدیمی ترشان بودند، این کاهش ریسک سوختن به خاطر تکنولوژی های مورد استفاده در روکش ها بود که در برابر سوختن توسط فسفر مقاوم ترشان می کرد. علاوه بر این، رنگهایی که امروزه در مانیتورهای CRT مورد استفاد قرار می گیرد معمولاً ملایم تر و روشن تر از رنگهای یکنواخت و خشن مورد استفاده در گذشته هستند. در نهایت همه اینها باعث شده است تا ریسک سوختن به شدت کاهش یابد.


علیرغم اینها، امروزه پیدا کردن یک مانیتور CRT در فروشگاه ها کار سختی است و اساساً آنها نایاب شده اند. البته آنها هنوز هم وجود دارند، اما اگر بخواهید یکی از آنها را داشته باشید باید یک سفارش ویژه بدهید. بنابراین، از آنجا که مانیتورهای امروزی غالباً از صفحات LCD استفاده می کنند، سوختن دیگر ریسکی به حساب نمی آید.

در مورد صفحه نمایش های LCD جریان به چه شکل است؟

صفحه نمایش های LCD از فسفر برای تاباندن تصاویر استفاده نمی کنند، بنابراین ریسک اینکه چیزی در صفحه نمایش بسوزد وجود ندارد. با این حال، اگر یک مانیتور LCD را برای زمان زیادی روشن باقی بگذارید، نور پس زمینۀ فلورسنت را از بین می برد، که منجر می شود به مرور زمان صفحه نمایش های LCD تیره و تار شوند. توجه داشته باشید که ممکن است یک صفحه نمایش LCD از چیزی به نام "پایداری تصویر" رنج ببرد، که در این وضعیت یک تصویر به صورت موقت در صفحه نمایش LCD گیر می کند. با این حال، یک راه حل این مشکل اینست که حدود یک روز مانیتور LCD خود را خاموش کنید و اجازه بدهید تا استراحت کند، یا اجازه بدهید که تصویر زمینه شما به طور مرتب در حال چرخش باشد. در حالت ایده آل، از آنجا که شما هر روز مانیتور خود را مدتی خاموش می کنید این مساله معمولاً برایتان پیش نخواهد آمد.

آیا استفاده از محافظ صفحه نمایش (screensaver) در یک مانیتور LCD باعث آسیب دیدن مانیتور می شود؟

می تواند اینطور باشد. حتی هنگام استفاده عادی، اکثر صفحه نمایش های LCD به مرور زمان روشنایی شان کاهش می یابد و روشن نگهداشتن یک مانیتور با محافظ صفحه نمایش (screensaver) می تواند این فرآیند را تسریع ببخشد. نور پس زمینه فلورسنت معمولاً یک بخش بسیار مهم از مونتاژ یک مانیتور LCD می باشد. هنگامی که این نور پس زمینه ضعیف شود، بهترین کار جایگزین کردن مانیتور فعلی با یک مانیتور جدید می باشد. اگر واضحتر بخواهم بگویم، اگر شما مانیتور خود را در طول شبانه روز روشن نگهدارید، باید خود را آماده کنید که بزودی برای یک مانیتور جدید هزینه کنید. برای همین توصیه می کنیم که از محافظ صفحه نمایش (screensaver) فقط برای اندکی سرگرمی استفاده کنید و مدت زیادی کامپیوتر را در آن وضعیت قرار ندهید. بهترین کار در حال حاضر برای بالاتر رفتن عمر مانیتور شما اینست که هر وقت مدتی با آن کاری ندارید دکمه اش را کلیک کرده و خاموشش کنید.

چرا باید از محافظ صفحه نمایش (screensaver) استفاده کنید؟

با توجه به تغییراتی که در تکنولوژی مانیتورها صورت پذیرفته است اصطلاح "محافظ صفحه نمایش" عملاً یک چیز بی معنا شده است. اگر چه هنوز هم نرم افزارهای محافظ صفحه نمایش (screensaver) به دلیل سرگرم کردن کاربران وجود دارند اما اگر از مانیتورهای LCD یا LED استفاده می کنید، عملاً بهتر است که به هیچ وجه از نرم افزارهای محافظ صفحه نمایش (screensaver) استفاده نکنید و برای بالا بردن عمر مانیتور در زمان های بیکاری آن را خاموش کنید.